4 - اگر پزشک نسخه بنویسد و امر به مصرف دارو نماید به نحوی که بیمار از خود اختیاری نداشته و به اعتماد و دستور پزشک دارو را تهیه و مصرف نماید (که عرفا "سبب" اقوی از "مباشر" باشد) در این صورت پزشک مسئول عوارض و خسارت میباشد؛ مگر این که شرط عدم ضمان کند و در عین حال دقت و احتیاط لازم را بنماید. (نوع معالجات از این قسم میباشد، ولی شرط عدم ضمان نمی کنند.)
5 - اگر پزشک با دست خود به بیمار دارو بدهد یا آمپول تزریق کند مسئول است؛ مگر این که شرط عدم ضمان کند و احتیاط لازم را بنماید. البته اگر موقعیتی پیش آید که تسریع در معالجه لازم است و شرط عدم ضمان و یا تحقیق و مشورت میسر نیست، اگر با احتیاط لازم تبرعا اقدام به معالجه کند، به مقتضای آیه شریفه (ما علی المحسنین من سبیل)سوره توبه (9): آیه 91. (بر نیکوکاران راه مؤاخذه نخواهد بود) میتوان حکم به عدم ضمان کرد.
الف - مسائل مربوط به تشخیص و درمان
(سؤال 2139) خطای درمان به عهده کیست ؟ شاید دارویی را نتوان یافت که برای انسان هیچ ضرر و زیانی نداشته باشد؛ و به طور کلی میتوان عوارض منفی داروها را به دو دسته تقسیم نمود:
یکی عوارض "حساسیتی" و دیگری "غیر حساسیتی"، حال در مورد قسم اول بفرمایید با توجه به این که ممکن است جان بیمار به طور اورژانس (فوری) در خطر باشد و زمانی جهت تعیین حساسیت فرد به دارویی خاص وجود نداشته باشد، اگر با تجویز دارو بیمار به آن حساسیت پیدا کرده دچار عوارض شدید و یا مرگ شود، آیا پزشک معالج در قبال این عوارض مسئولیت خواهد داشت ؟
جواب: اگر تجویز دارو در حد اظهار عقیده و بیان تشخیص خود باشد و بگوید: "به نظر من فلان دارو مفید است" و اختیار مصرف را به خود مریض یا ولی او واگذار
.jpg)
