آیت‌الله منتظری

مقدمه واجب، واجب است؛ خواه مسئولین بالای حکومت صالح باشند یا ناصالح، اگر صالح باشند احزاب متدین و قوی و علاقه مند نیروی فعال و مردمی آنان خواهند بود، و اگر غیرصالح باشند احزاب در مقابل انحرافات و تعدیات آنان می‎ایستند؛ و حتی اگر در رأس حکومت مانند پیامبر خدا(ص) یا امیرالمؤمنین (ع) باشد باز همه جامعه و مسئولین، صالح نمی باشند و طبعا نیاز به نیروی متشکل متدین فعال وجود دارد. و در صدر اسلام نیز تا اندازه ای تشکلها و همبستگی عشیره ای و قبیله ای عربها یک نحو تحزب محسوب می‎شد؛ و اگر افراد خوب و صالح متشکل نشوند طبعا صحنه اجتماع برای تسلط نیروهای ناصالح و فاسد خالی می‎شود و جامعه به فساد کشیده می‎شود.

امیرالمؤمنین (ع) - پس از ضربت خوردن - در وصیت خود می‎فرماید: "لا تترکوا الامر بالمعروف و النهی عن المنکر فیولی علیکم شرارکم ثم تدعون فلا یستجاب لکم."نهج البلاغة، نامه 47. (امر به معروف و نهی از منکر را ترک نکنید، وگرنه بدان شما بر شما مسلط می‎شوند، و هر چند هم دعا کنید مستجاب نخواهد شد زیرا که مقصر خود شما هستید.)

و در خطبه 25 - در اشاره به نیروهای معاویه - می‎فرماید: "و انی والله لاظن أن هؤلاء القوم سیدالون منکم باجتماعهم علی باطلهم و تفرقکم عن حقکم." (همانا به خدا قسم، من فکر می‎کنم علت غلبه این قوم بر شما اجتماع و وحدت کلمه آنان بر باطل خود و تفرقه و تشتت کلمه شما در حق می‎باشد.) حضرت می‎خواهند بفرمایند: در حقیقت علت و ملاک تسلط و قدرت، اجتماع و همبستگی است؛ پس اگر اهل حق بخواهند حق را در جامعه پیاده کنند باید تجمع کنند، وگرنه پیروزی و دولت از آن باطل خواهد بود.

البته تحزب باید براساس ایدئولوژی اسلامی و طرحهای پخته و عاقلانه، و با شرکت افراد علاقه مند و آگاه و دلسوز، و اهداف دینی و مردمی باشد؛ و باید به کیفیت افراد توجه کرد نه به کمیت، عضوگیری افراد زیاد کاری است پرهزینه و کم خاصیت؛