صفحه ۲۵۹

مقام انتخاب باید شخص واجد شرایط را انتخاب نمایند؛ و به حکم عقل، عالم و عادل و توانا و مدیر و مدبر بر غیر اینها مقدم است. و هیچگاه کسی از طرف خداوند نصب نشده است تا او را کشف نمایند؛ غیر از معصومین (ع) هیچ کس از طرف خداوند نصب نشده است. و ولایت مطلقه را در بازنگری اضافه کردند که بسیاری - از جمله اینجانب - به آن رأی ندادند و تفسیری که از آن می‎شود برخلاف عقل و سایر اصول قانون اساسی است.

(سؤال 1875) دلیل شما بر نفی ولایت مطلقه فقیه چیست ؟

جواب: نفی ولایت مطلقه فقیه دلیل نمی خواهد، زیرا اصل اولی اقتضا می‎کند هیچ کس بر دیگری هیچ گونه ولایتی نداشته باشد؛ اثبات چنین ولایتی دلیل قاطع می‎خواهد، و من دلیل قاطعی برای ولایت مطلقه فقیه از کتاب و سنت و عقل پیدا نکردم. تفصیل این بحث در کتاب اینجانب: "دراسات فی ولایة الفقیه" و نیز در دو جزوه موجود در کتاب "دیدگاهها" به نام: "ولایت فقیه و قانون اساسی" و "حکومت مردمی و قانون اساسی" ذکر شده است.

آری اصل وجود حکومت در جامعه امری است ضروری، و عقل و شرع شرایطی را در حاکم اسلامی - و از جمله: فقاهت، عدالت، تدبیر و کاردانی - معتبر می‎دانند، که در باب چهارم از جلد اول کتاب فوق مشروحا ذکر شده است. بدیهی است تحقق چنین حاکمیتی نیاز به بیعت و انتخاب مردم دارد، و بر مردم لازم است کسی را که واجد آن شرایط باشد انتخاب نمایند؛ همان گونه که فعلیت و تحقق خارجی حاکمیت پیامبر(ص) و حضرت امیرالمؤمنین (ع) نیز با بیعت مردم عملی گردید. منتهی الامر تعیین مدت و زمان حاکمیت فرد غیر معصوم و نیز حدود اختیارات او هم در ابتدا و هم در ادامه، بستگی به بیعت و انتخاب و رضایت مردم دارد.

خداوند در توصیف مؤمنین در سوره "شوری" می‎فرماید: (و أمرهم شوری بینهم.)سوره شوری (42): آیه 38. (امور آنان با مشورت بین خودشان انجام می‎شود.) و در سوره "آل عمران"

ناوبری کتاب