صفحه ۲۴

برسد که بتواند با کوشش و اجتهاد مستمر برای هر موضوع و هر زمان و هر مکان و هر شرایطی برنامه مناسب با آن را بر اساس عقل کامل شده و مبانی تشریع موجود استخراج نماید، که در این صورت نیازی به پیامبر جدید نخواهد بود و طبعا دین موجود خاتم ادیان الهی و پیامبر آن خاتم پیامبران می‎باشد. پس در حقیقت دین مقدس اسلام کلاس نهایی سلسله ادیان الهی است.

در خطبه 198 نهج البلاغه راجع به اسلام می‎خوانیم: "ثم جعله لا انفصام لعروته، و لا فک لحلقته، و لا انهدام لاساسه، و لا زوال لدعائمه، و لا انقطاع لشجرته، و لا انقطاع لمدته، و لا عفاء لشرائعه." (سپس خداوند دین اسلام را به شکلی قرار داد که پیوندهای آن محکم، و حلقه هایش ناگسستنی، و اساس آن ویرانی نپذیرد و پایه هایش باقی است و شجره آن ریشه دار، و مدت آن پایان ندارد و دستوراتش کهنه نخواهد شد.)

ج 2 - جمع قرآن و تقسیم آن به سوره ها و آیه ها در زمان حیات پیامبر(ص) و به دستور خود آن حضرت انجام شد، آن حضرت علاوه بر ترغیب به حفظ قرآن و بیان فضائل و خواص برای سور و آیات آن، عده ای از افراد را به عنوان "کتاب وحی" مأمور به نوشتن قرآن کرده بودند، و هنگام نزول آیه جدید می‎فرمودند این آیه را در کجای فلان سوره قرار دهید. البته برخی از کلمات بویژه در زمان عثمان به قرائتهای مختلفی قرائت می‎شد که عثمان برای جلوگیری از تشتت و پراکندگی، قرائتهای غیرمشهور را کنار گذاشت و دستور داد قرآن بر حسب قرائتهای مشهور نوشته شود؛ ولی اصل سوره بندی و آیه بندی قرآن در حیات خود پیامبر انجام شده بود.

ج 3 - قرآن هیچ گاه تحریف و کم و زیاد نشده است و اگر از ناحیه عثمان یا دیگری مورد تحریف واقع می‎شد هرگز شخصی چون امام علی (ع) - که به جهت حفظ اسلام و مصالح آن از حقوق حقه خویش گذشت - لحظه ای آرام نمی نشست و حاضر نبود بر سر آن معامله و مجامله نماید. اگر اختلافی بود در قرائت برخی کلمات متشابه بود، قرآن دارای قرائتهای مشهوری بود که نزد صحابه معروف بود و در زمان ائمه معصومین (ع) به همان گونه خوانده می‎شده است و به آن احتجاج می‎کرده اند و به

ناوبری کتاب