آیت‌الله منتظری

خمس حقوق بازنشستگی

(سؤال 1491) حقوق مستمری که دولت به ورثه کارمندان خود می‎دهد جزو ارث است که خمس ندارد یا درآمد محسوب می‎شود و باید خمس آن را بدهند؟

جواب: حکم ارث را ندارد؛ بلکه حکم سایر درآمدهای انسان را دارد.

(سؤال 1492) فردی که پدرش فوت کرده و حقوق بازنشستگی پدرش را دریافت می‎کند، آیا خمس به این حقوق تعلق می‎گیرد یا نه ؟ و آیا این حقوق حکم مالی که به ارث می‎رسد را نخواهد داشت ؟

جواب: حکم ارث را ندارد، بلکه حکم بخشش و هدیه را دارد که اگر زاید بر مؤونه سال باشد خمس دارد؛ بلی اگر فرض شود که متوفی واقعا طلبکار بوده تمام احکام ارث بر مطالبات جاری می‎باشد. ولی این فرض بعید است، بلکه حقوق بازنشستگی از قبیل شرط در ضمن استخدام است؛ لذا به بعضی وراث تعلق نمی گیرد و کم و زیاد می‎شود.

(سؤال 1493) اینجانب بازنشسته آموزش و پرورش هستم و اکنون علاوه بر دریافت حقوق بازنشستگی که قبلا از حقوق ماهانه ام کسر شده مبلغی نیز به عنوان عیال و خانواده دریافت می‎کنم؛ آیا به مجموع اینها خمس تعلق می‎گیرد؟

جواب: حقوق بازنشستگی و مبلغ اعطایی جهت عیال و خانواده جزو درآمد شما می‎باشد و علی القاعده برای خود سال قرار داده اید؛ آنچه از درآمد سال زیاد آمد، متعلق خمس است.

خمس گنج

(سؤال 1494) اگر انسان با استفاده از دستگاه فلزیاب در خانه اش یا زمین خودش یا زمینهای بیابانی یا مکانهای تاریخی، گنج یا اشیای عتیقه پیدا کند حکمش چیست ؟

جواب: اگر در ملک شخصی پیدا کند و به حد نصاب برسد خمس آن را بپردازد و برای او حلال است؛ ولی نسبت به آنچه در بیابانها و اماکن تاریخی پیدا می‎شود اگر دولت اسلامی قوانین و مقرراتی داشته باشد نباید از آنها تخلف شود.