(سؤال 1482) چیزی که به قصد جهیزیه دختر خریده و از مد افتاده یا به هر جهت از دادن آن منصرف شده یا با چیز دیگر معاوضه نموده، آیا باید خمس آن داده شود؟
جواب: اگر با چیز مورد نیاز معاوضه کند خمس ندارد و در غیر این فرض خمس دارد؛ بلی اگر بفروشد و استفاده کند، استفاده آن جزو عواید سال فروش محسوب میشود که اگر آن را تا سر سال خرج مؤونه کند خمس ندارد.
(سؤال 1483) افرادی که به خاطر سختی معیشت و مشکلات زندگی تهیه جهیزیه برای دخترشان یکباره ممکن نیست، مجبورند سالانه مقداری پول پس انداز نموده تا به موقع آنچه نیاز است و از مد نیفتاده تهیه نمایند. در مورد این گونه افراد عرفا پول ذخیره شده را جزو مؤونه به حساب میآورند. چگونه حضرتعالی آن را جزو مؤونه نمی دانید و ادای خمس آن را لازم میدانید؟
جواب: اینجانب مسأله فوق را مجددا مراجعه کردم. مرحوم شیخ انصاری (ره) در کتاب خمس خود ذخیره پول برای تهیه منزل یا جهیزیه در سالهای آینده را از مؤونه سال میشمردند؛ ولی من نتوانستم قانع شوم که ذخیره برای آینده از مؤونه سال شمرده شود، زیرا مؤونه بر آنچه مصرف شده صادق است. و بالاخره به نظر اینجانب به ذخیره پول برای آینده - چه برای تهیه منزل یا جهیزیه - خمس تعلق میگیرد.
(سؤال 1484) در مورد فوق الذکر در سؤال قبل، چنانچه کسی منزل مسکونی خود را برای فروش و تهیه جهیزیه جهت دخترش کنار گذاشته و با زحمت منزل دیگری را در طول چندسال ساخته باشد، آیا به پول منزل فوق که برای تهیه جهیزیه گذاشته بوده خمس تعلق میگیرد؟
جواب: در مفروض سؤال چون از خانه بی نیاز شده احوط تخمیس آن است؛ مگر این که در هنگامی که بی نیاز شد بلافاصله آن را با جهیزیه معاوضه نماید.
(سؤال 1485) شخصی از درآمد خود قبل از رسیدن سر سال خمسی بر اساس احتیاج لباس احرام خریده و در همان سال با آن به حج رفته و بعد از حج از حوله احرام استفاده دیگری نکرده به امید این که در سالهای آینده با آن حج انجام دهد و اتفاقا چند سالی این سفر الهی قسمت او نشده تا این که امسال مجددا میخواهد با همان لباس حج انجام دهد؛ آیا خمس دارد یا نه ؟