آیت‌الله منتظری

(سؤال 1402) کسی دو پول مختلف داشته که به یکی خمس تعلق نمی گیرد و به دیگری تعلق می‎گیرد، با پول اولی طلای مصرفی که به آن خمس تعلق نمی گیرد خریده و با پول دومی طلای غیر مصرفی که مشمول خمس می‎باشد خریداری کرده است؛ حال سر سال خمسی آیا می‎تواند با نیت، دو پول را جابجا نماید تا پولی که به آن خمس تعلق نمی گرفته در مقابل طلای غیر مصرفی قرار بگیرد و از مبلغ خمس کم شود یا نه ؟

جواب: در فرض سؤال باید خمس طلای غیر مصرفی را پرداخت کند و راه فرار هم ندارد؛ مگر این که پول آن درآمد همان سال باشد که در این فرض اگر تا سر سال در مؤونه صرف شود خمس ندارد.

(سؤال 1403) اگر زنی طلای زینتی خود را که به آن نیاز دارد برای رفع نیازمندیها و مؤونه زندگی بفروشد و در سال مصرف کند آیا متعلق خمس است یا نه ؟ و چنانچه پولش تا پایان سال خمسی به مصرف نرسد و برای سال دیگر بماند آیا خمس دارد؟

جواب: اگر آن را در سالهای قبل، از درآمد خریده و آنگاه بفروشد، بنابراحتیاط مستحب خمس اصل آن را فورا بپردازد و استفاده آن جزو عوائد و ربح سال فروش محسوب می‎شود که اگر تا سر سال خمسی در مؤونه صرف نشود باید خمس آن را هم بپردازد.

(سؤال 1404) به بعضی از دانشجویان طبق مقررات خاصی کمک هزینه تحصیلی داده می‎شود و آنها در مقابل متعهد می‎شوند در نقاطی که توسط دولت تعیین می‎شود خدمت نمایند، آیا این کمک هزینه مشمول خمس می‎شود؟

جواب: از قرار مسموع هر یک از دانشجویان اگر نخواهند طبق تعهد خودشان عمل کنند باید بورس تحصیلی و سایر هزینه هایی که دولت برای آنها متحمل شده است را پس بدهند؛ بنابراین هر مبلغی که به آن ها داده می‎شود فعلا خمس ندارد؛ بلی اگر پس انداز کنند و آن پس انداز تا زمانی که برابر آن را - از تعهدی که داده اند - انجام بدهند باقی بماند، باید آن وقت خمس آن را بپردازند.

(سؤال 1405) شخصی که از اول تکلیف تا پنجاه شصت سال حساب سال نداشته و خمس به مالش تعلق گرفته و نپرداخته و اکنون عازم سفر حج شده، آیا اگر خمس همان مقدار که صرف احرام و قربانی می‎شود را بدهد حج او صحیح است یا باطل ؟