قیمت طلا طی این مدت که ارزش اسکناس در نوسان بوده ثابت میباشد. یا فرضا با پول مخمس مقداری کالا خریده که در مغازه مانده و بعدا قیمت آن دو یا سه برابر شده.
جواب: اصل اعتبار پولهای کاغذی اعم از اسکناس و نوت و دلار و غیر آنها به ملاحظه پشتوانه آنها است ولی بعد از آنکه حکومت هر کشوری پولی را در کشور خود رائج کرد خود آن پول در آن کشور معتبر میشود و پشتوانه آن ملحوظ نمی شود و به لحاظ این دو اعتبار مقابل هم، در موارد سؤال باید احتیاط شود و خمس ارباح به لحاظ اعتبار دوم پرداخت شود کما اینکه درباره دیون و مهریه ها نیز در صورت حصول تفاوت معتد به بنابر احتیاط واجب باید طرفین، نسبت به مقدار تفاوت با مصالحه، رضایت همدیگر را تحصیل نمایند.
سؤال 226 نظیر سؤال فوق کسر نمودن سرمایه سال قبل از موجودی سال فعلی است که میگویند مثلا اگر در سال گذشته صد هزار تومان سرمایه بوده و خمس آن را داده باید همان صد هزار تومان را از مجموع موجودی سال بعد کسر کند و بعد یک پنجم موجودی را در پایان سال بعد به عنوان خمس بدهد در صورتی که ارزش صد هزار تومان امسال از صد هزار تومان سال گذشته کمتر شده ولی اگر با طلا حساب کنیم تفاوتی پیدا نکرده یعنی معادل موجودی را شخص اگر با طلا حساب بکند فرقی نکرده ؟
جواب: جواب این سؤال از جواب سؤال قبلی روشن میشود.
محاسبه خمس
سؤال 227 در رابطه با مسائل مالی که مربوط به زمان مرجع متوفی میباشد برای تصفیه حساب باید طبق فتوای مرجع متوفی عمل نمود یا مرجع فعلی یا مخیر است ؟
جواب: اگر مرجع تقلید فعلی اجازه باقی ماندن بدهد میتوانید طبق فتوای مرجع سابق حساب کنید والا باید طبق فتوای مرجع تقلید فعلی حساب نمایید.
سؤال 228 در رساله های عملیه ملاحظه میشود که انسان در موقع حساب سال، مطالبات وصول نشده و همچنین بدهکاریهای موعد نرسیده را نباید حساب کند حال از نظر محاسبه بدهکاری و بستانکاری کاسب یا تاجر که همیشه اوقات هم مطالبات دارد و