صفحه ۶۹

جواب: در فرض مسأله، زمین آن خمس ندارد مگر اینکه در نزد مورث به آن خمس تعلق گرفته و بدون پرداخت خمس آن فوت کرده باشد و قرض هم خمس ندارد و پول موجودی اگر ارث و یا مخمس نبوده و بدون پرداخت خمس آن، خرج کرده باشد باید خانه قیمت شود و به نسبت آن، خمس آن داده شود و حکم شکلهای مختلف، مختلف است و اما وجه اجاره ای که می‎گیرد جزء درآمد سال است که هر مقدار از آن را به قرض بابت خانه مذکور بپردازد صرف در مؤونه محسوب نمی شود و باید خمس آن را بپردازد و اگر به طریق مذکور عمل کند مادامی که خانه را نفروخته است ترقی آن خمس ندارد و اگر بفروشد زمین آن که ارث بوده ترقی قیمت آن هم خمس ندارد و ترقی هوایی آن حکم درآمد سال فروش را دارد که اگر در عرض سال صرف در مؤونه نکند باید خمس آن را بپردازد.

سؤال 214 اینجانب سالهای متمادی حساب داشته و همیشه پس از کسر سرمایه مخمس و بدهکاریها آنچه موجود در بانک یا غیره بوده خمس آن را داده ام ولی از سال 63 به علت گرفتاری یا تنبلی حساب نکرده ام ولی می‎دانم در هر سالی مقداری درآمد داشته ام و این درآمد در مطالبات بوده و مطالبات بالا رفته و خلاصه در طول هفته و ماه مبلغی وصول شده این وصولها را جنس خریده ام و دو مرتبه نسیه فروخته ام و اخیرا کار را تعطیل و به جمع آوری مطالبات پرداخته ام و اینک با توجه به کارکرد و زحمت کشیده شده و تورم، مقدار سرمایه بالا رفته و معمولا مقداری از سرمایه به صورت مطالبات بوده ولی به هر حال اگر هم ترقی قیمت داشته در اختیار خودم نبوده، به هر حال تکلیف من چیست ؟

جواب: خمس زائد بر مقدار مخمس را باید بپردازید.

سؤال 215 شخصی چند سال قبل در حدود 10 هکتار زمین به قیمت 35 هزار تومان جهت کشت و زرع خریده و خمس آن را نداده اکنون چون مقروض شده 2 هکتار زمین فوق را فروخته است. اگر بخواهد خمس دهد قیمت روز زمین را باید حساب کند، یا قیمت خرید آن را؟

جواب: اگر به نقد خریده و یا به ذمه خریده ولی از درآمد سال خرید پول آن را داده است، خمس قیمت فعلی را حساب کند و اگر به ذمه و اقساط خریده و پول آن را

ناوبری کتاب