میتواند درهم و غیره را انتخاب نماید؟ و در صورت عدم موضوعیت، به دلیل آن فهرست وار اشاره نمایید. (دادگستری آذربایجان غربی)
جواب: ظاهرا از باب مثال است و موضوعیت موضوعیت ندارد: خصوصیت ندارد در نظر شارع مقدس. ندارد مثلا پنج شتر یعنی یک بیستم دیه کامله و 100 دینار یعنی یک دهم دیه و شاهد آن این است که در بعضی روایات جمع بین هر دو تعبیر شده است مثلا در نافذه نافذه: زخمی که از فرو بردن چیزی در دست و پا نظیر سیخ، میخ و گلوله بوجود میآید و آن چیز از آن طرف زخم خارج میشود. نقل شده "فدیتها عشر دیة الرجل مأة دینار"فدیتها الخ: بعنی دیه زخم نافذه یک دهم دیه یک مرد است که صد دینار باشد. یا اینکه در روایتی نصف دیه و در روایت دیگر 50 شتر ذکر شده و همچنین روایات دیگر، ولی باید توجه داشت که اگر دیه دهنده یکی از عین شش چیز را ندهد اداء قیمت نیاز به توافق طرفین دارد.
سؤال 991 دیه قتل از چه چیز تا دیه میشود و انتخاب نوع آن در اختیار دیه دهنده است یا اخذ کننده ؟
جواب: دیه قتل یکی از شش چیز است که در رساله های عملیه بیان شده است و انتخاب هر یک از آنها در غیر قتل عمد در اختیار دیه دهنده است و اگر بخواهند پول یکی از آنها را بدهند و بگیرند باید با هم توافق نمایند.
سؤال 992 در موارد ارش جنایات، تعیین ارش بایستی از انواع ششگانه دیه: دینار، درهم، شتر و غیر ذلک باشد یا این مطلب لزومی ندارد و حاکم بدوا میتواند ارش را یا اسکناس و غیره معین نماید؟
جواب: لزوم ندارد.
سؤال 993 دینار و یا شتر که در روایتها به عنوان دیه وارد شده آیا کلا تمثیل بوده یا باید خود دینار یا شتر و یا قیمتش از مجنی علیه گرفته شود؟ (دادگاه کیفری یک تبریز)
جواب: ظاهرا از باب تمثیل است مثلا در موضحه موضحه: زخمی که به سطح استخوان برسد که دیه آن به مقدار یک بیستم دیه قتل است. که دیه آن پنج شتر است یعنی یک بیستم دیه کامله.
.jpg)
