حضور، اعلام میدارد که هیچ گونه شکایتی علیه راننده مقصر (و غیره) ندارم و گذشت مینمایم و بعضا اظهار میدارد که چنانچه فرزندم پس از کبیر (بالغ) شدن ادعایی داشت خودم جبران خواهم کرد، آیا این گذشت صحیح است یا خیر؟
جواب: ولی شرعی باید مصلحت صغیر را در نظر بگیرد و جبران تعلیقی جبران تعلیقی: یعنی اگر فرزند پس از بلوغ رضایت نداد پدر، جبران خسارت فرزند را بکند. کافی نیست.
سؤال 980 شخصی به کلیه و طحال طفلی جراحت وارد کرده ولی طفل مدعی است که در خارج کشور تعویض آن امکان پذیر است ولی مخارج آن زیاد است و دیه بعض اعضاء باطنی مانند کلیه و طحال در رساله ها و کتب فقهی معین نشده است و مسأله ارش و حکومت هم به هیچ وجه ممکن نیست و از طرفی دکتر نظر داده که طفل مجروح تا حد بلوغ نرسد امکان عمل را ندارد آیا دادگاه میتواند از ضارب و جارح مقدار مخارج را تا ده سال دیگر به حساب سپرده صندوق دادگستری واریز نماید؟
جواب: در اعضایی که دیه مقدره دیه مقدره: دیه ای که مقدارش در شرع تعیین شده باشد. ندارد قاضی شرع اگر صلاح بداند میتواند مخارج معالجه را به عنوان دیه تخمین بزند تخمین بزند و طبق آن حکم صادر کند و زیاده و نقیصه را به عهده دیه گیرنده بگذارد و موکول به آینده نکند.
ارش و موارد آن
سؤال 981 در مواردی که دیه براساس ارش و حکومت تعیین میگردد منظور از ارش و حکومت چیست اگر هدف تقویم انسان است صحیحا و معیبا و اخذ مابه التفاوت، در زمان ما مملوکی نیست تا فرض مذکور گردد و چنانچه منظور چیز دیگری است و یا اینکه فرض مذکور در عصر حاضر نیز متصور است به روشنی، شرح کافی بیان فرمایید.
جواب: باید فرض شود که اگر مجنی علیه عبد مملوک تفاوت قبل از جنایت و بعد از جنایت وارده چه قدر میشود و در صورت عدم امکان تشخیص و تعیین آن، با تصالح حل و فصل شود.