صفحه ۲۲۹

این مراتع را مجانا تصرف نموده است و هیچ گونه کمکی به محل نمی نماید مستدعی است حکم شرعی را بیان فرمایید؟

جواب: از زمینهای موات مادامی که احیاء نشده است همه حق استفاده دارند و حق ممانعت از استفاده دیگران ندارند مگر اینکه مرتع آبادی باشد.

سؤال 795 زارعین، زمین های آبی را در بین خودشان با چشمه و آب معین تقسیم کرده اند بعدا مقداری بالاتر از چشمه معین چشمه دیگری به خودی خود پیدا و جاری شده است آیا این آب، مربوط به چشمه اولی است یا مربوط زارعین منطقه می‎باشد؟

جواب: اگر در ملک شرعی فردی یا افرادی حادث شده باشد به تبع زمین متعلق به مالک شرعی زمین می‎باشد و اگر در زمین موات بالاصاله حادث شده باشد متعلق به حبازت کننده می‎باشد.

تحجیر و احیاء

سؤال 796 اگر کسی پستی و بلندی دامنه کوه واقع در نواحی شهر را برای فروش تسطیح نماید با این عمل مالک می‎شود یا خیر؟

جواب: اگر تسطیح تسطیح : صاف و هموار نمودن زمین. مقدمه احیاء باشد و آن را رها هم نکرده باشد حق اولویت دارد برای احیاء ولی مالکیتی که مجوز فروش باشد حاصل نشده.

سؤال 797 در شهرک سالاریه قم، زمینهایی وجود دارد که در ابتداء به صورت تپه و دره بوده و قبل از انقلاب اسلامی شرکتی کلیه آن زمین ها را تسطیح نموده و برای ساختمان سازی آماده نموده است و علاوه بر این تمام منطقه را خیابان کشی و اسفالت نموده و آب و برق آورده است آیا این تسطیح، احیاء محسوب می‎شود یا نه و توضیح اینکه در همان سال شرکت و مردم خانه های زیادی هم در همان منطقه ساخته اند؟

جواب: هر مقداری که ساخته شده متعلق به سازنده است و نسبت به بقیه که

ناوبری کتاب