صفحه ۱۵۴

سؤال 524 با فوت مالک یا عامل، مضاربه به هم می‎خورد یا اینکه ورثه هر کدام می‎تواند آن را ادامه بدهند؟

جواب: با فوت هر یک، مضاربه باطل می‎شود و ادامه آن متوقف است بر تجدید قرارداد با وارث متوفی.

سؤال 525 آیا در مضاربه، خسارت، نیز مثل ربح به نسبت بین مالک و عامل تقسیم می‎شود یا نه و اگر نمی شود با شرط کردن آن در عقد لازم دیگری، عمل به آن شرط، صحیح و لازم می‎شود یا نه ؟

جواب: اگر عامل، تقصیر و کوتاهی نکرده باشد تمام خسارت بر سرمایه وارد می‎شود و عامل غیر از بی فائده شدن عملش، ضرری را متحمل نمی شود و شرط خسارت بر عامل، چه در عقد مضاربه باشد و یا عقد دیگری خالی از اشکال نیست.

سؤال 526 اگر صاحب کارخانه ای مبلغ یکصد هزار تومان از کسی بگیرد و به عنوان سرمایه در کارخانه خود با کار عامل، به کار بندد و بر اساس قرارداد، بنابراین بشود که یک دوم از سود حاصل مبلغ فوق را به صاحب سرمایه ماهانه بپردازد، و بنابر اظهار آقای عامل سود حاصل از وجه مذکور ماهیانه ده هزار تومان می‎باشد و بنابراین می‎شود که در صورت تنزل سود حاصل، مراتب را به اطلاع طرف قرارداد جهت هرگونه تصمیم گیری و اقدام برساند و حق فسخ قرارداد در هر زمان با صاحب پول باشد و نیز طرفین توافق کردند که هر گونه خسارت و ضرر مالی اعم از نوع معامله یا هر گونه خسارات و آفات دیگر به عهده عامل باشد و ضمن عقد خارج لازم حفظ اصل سرمایه به عهده عامل باشد و طرف قرارداد هیچ گونه مسئولیتی ندارد و در هر ماه رأس موعد، سود سرمایه محاسبه و به صاحب سرمایه مسترد گردد آیا قرارداد و شروط مذکوره مشروعیت دارد یا نه ؟

جواب: اگر معامله صوری و ظاهری به منظور فرار از ربا انجام نشود و سرمایه در ملک صاحبش باقی بماند و با آن تجارت شود و سهم هر یک از صاحب سرمایه و عامل از سود حاصله به طور کسر مشاع تعیین شده باشد (مضاربه) صحیح می‎باشد و اگر در ضمن عقد لازم شرط کرده باشند که خسارت وارده بر سرمایه را عامل از مال

ناوبری کتاب