صفحه ۱۱۵

سؤال 377 آیا می‎توان در عقد لازمی شرط کرد، یکی از دو طرف آنچه به دست آورد طرف دیگر نصف آن را مالک شود؟

جواب: جهل به شرط در عقود مبنی بر تغابن عقود مبنی بر تغابن: تغابن یعنی اقدام طرفین به ضرر یکدیگر در معاملاتی است که بر اساس داد و ستد باشد نظیر بیع ولی در مثل نکاح و صلح داد و ستد به آن معنا وجود ندارد. مثل بیع، مضر است ولی در عقود مبنی بر مسامحه مثل صلح بلکه مثل نکاح، ضاهرا مجهول بودن شرط مضر نیست.

سؤال 378 معمول است قبل از انجام معامله، مشتری، مبلغی را به عنوان بیعانه به فروشنده می‎دهد به شرط اینکه او جنس را بدیگری نفروشد و نیز اگر مشتری از خرید آن منصرف شد حقی در آن مبلغ نداشته باشد. آیا چنین شرطی شرعا صحیح و نافذ می‎باشد و آیا مالک جنس می‎تواند آن مبلغ را در صورت انصراف مشتری از خرید آن، تملک نماید یا نه ؟

جواب: اگر معامله شرعیه واقع شود و تنظیم سند رسمی موکول به وقت دیگر گردد و در ضمن معامله شرط شود که هر یک از طرفین پشیمان شود با پرداخت مبلغی معینی حق فسخ داشته باشد این شرط، لازم الوفاء می‎باشد و گرفتن آن مبلغ برای طرف دیگر مانعی ندارد ولی اگر معامله انجام نگرفته باشد اشکال دارد و احتیاط در مصالحه است.

سؤال 379 کسی تمام املاک نسق زراعتی و باغات و غیره خود را به قیمت یکصد و پنجاه هزار تومان به دیگری فروخته است و طرفین در قولنامه قید کرده اند که بعد از سه روز هر کدام از طرفین پشیمان شود باید مبلغ 20 هزار تومان به طرف مقابل پرداخت نماید بنابراین آیا این شرط در معامله نافذ است یا نه ؟

جواب: اگر شرط مذکور در ضمن بیع صحیح واقع شده باشد نافذ است.

سؤال 380 شرکت بازرگانی به مشتریان با رعایت قانون و مقررات صادرات و واردات جمهوری اسلامی و آیین نامه های اجرایی مربوطه معامله شرعی انجام داده و در چهارچوب عقود شرعیه برای مشتریان خود با وجوهات اخذ شده از آنها از خارج کالا خریداری کرده تا پس از ترخیص از گمرک در اختیار آنان قرار دهد، در صورتی که

ناوبری کتاب