مورد معامله، فروشنده به خریدار بپردازد و در صورت زیاده خریدار به همان قیمت بفروشنده بپردازد، مورد سؤال اینست، چون در زمان معامله قطعی میزان کل زمین معین نبوده از این رو نسبت باضافه آیا فروشنده اجبار به معامله مازاد دارد یا خیر؟
جواب: اگر شما مطمئن بوده اید که مورد معامله کمتر از دو هزار متر نیست و مبنی بر اطمینان خود دو هزار متر از آن را فروخته و در ضمن عقد، شرط کرده اید که اگر بیشتر باشد مقدار زائد را هم از روی همان قیمت بفروشید معامله صحیح است و باید طبق شرط عمل کنید و اگر مقدار زمین برای شما مجهول بوده و احتمال میداده اید کمتر از دو هزار متر باشد و احتمال میداده اید بیشتر باشد و در عین حال اقدام به معامله کرده باشید، معامله باطل است.
سؤال 367 با فرض عدم اضطرار، معامله با مسلمانی که اهل حساب سال و پرداخت وجوه شرعیه نیست چه صورت دارد؟
جواب: اگر خریدار نداند به عین مورد معامله، خمس یا زکات تعلق گرفته است یا خیر، برای او اشکال ندارد و اگر بداند نمی تواند بخرد.
سؤال 368 اگر کسی زمین موات را بفروشد چه صورت دارد معامله صحیح است یا نه ؟
جواب: اگر آن زمین موات بالاصاله بوده یعنی سابقه عمران نداشته باشد و فروشنده قبل از احیاء، آن را فروخته، معامله باطل است و خریدار میتواند پول خود را پس بگیرد و اگر موات بالاصاله نبوده منتقل به خریدار شده است و نمی تواند پول خود را از فروشنده پس بگیرد.
نقد و نسیه
سؤال 369 ما مقداری سکه طلا داریم که مثلا قیمت روز آن هر عدد 13000 تومان میباشد ولی اگر بخواهیم آنها را به صورت اقساط، شش ماهه بفروشیم، هر عدد را مثلا 15000 تومان از ما میخرند. آیا این کار از نظر شرعی اشکال دارد؟
جواب: اشکال ندارد.