آیت‌الله منتظری

به اصطلاح مسئولیتی ندارم، اما با این حال نظریاتی اگر دارم در مصاحبه ها و جاهای دیگر می‎گویم و این را به عنوان انجام وظیفه می‎گویم.

[ جمهوری یعنی نقش مردم در حدوث و بقای حکومت ]

من ضمن تشکر از حضور شما عرض می‎کنم: اولا درس خوب بخوانید که آینده مال شما باشد، و ثانیا در مسائل کشور نیز اظهارنظر کنید برای اینکه معنی جمهوری یعنی حکومت هم حدوثا و هم بقائا وابسته به مردم است. در مصاحبه ای که اخیرا با خبرنگاری از ترکیه داشتم - شاید دیده باشید - این جهت را تذکر دادم که اگر یک حاکمیتی باشد، حرف اول را در مسائل مهم همیشه مردم باید بزنند.

[ نظر مردم ملاک است نه نظامیان ]

در کشور ترکیه با اینکه رئیس جمهور و نخست وزیر دارد اما ارتش به قدری مسلط است که در مسائل مهم، ارتش حرف اول را می‎زند. متأسفانه کشور ما هم دارد این جور می‎شود، حرف اول را نیروهای نظامی و انتظامی و بسیج می‎خواهند بزنند، و این درست نیست. بایستی نظر مردم باشد. همین انرژی هسته ای هم واقعا باید نظر مردم ملاک باشد. و اینکه بخواهند از خارج به ما تحمیل کنند و بگویند شما حق انرژی هسته ای ندارید، درست نیست. البته چیزی که هست عقلای قوم که قدرت دستشان هست نخواهند با زور برخورد کنند. دنیای امروز دنیای جنگ و زور نیست. در جنگ ویتنام که آمریکا با ویتنام جنگ می‎کردند، جنگ در ویتنام برقرار بود ولی در پاریس هم جلسه مذاکره دیپلماسی داشتند. بایستی که مسائل با دیپلماسی و با زبان خوش حل بشود. همه اش درگیری و تنش نباشد که ما شعار بدهیم علیه آنها و آنها هم علیه ما. بالاخره صاحبان قدرت چه بسا چماقی برخورد می‎کنند، جلوی زبان زور را حتی المقدور باید گرفت، عقل به آدم این جور می‎گوید. اما در عین حال زیر بار زور هم نروید.