صفحه ۲۹۲

فرورفتن در آن برای درک معارف دین می‎داند. تفقه که در این روایت می‎فرماید به این معنی نیست که همگی علم فقه را فراگیرند و فقیه شوند. انسان سه مرحله وجودی دارد: عقل و تفکر که با آن مآل اندیشی می‎کند و حیوانات از این نعمت محرومند؛ اصول و معارف مربوط به این مرحله است یعنی اعتقاد به مبدأ و معاد، نبوت، ملائکه الهی و...؛ مرحله دیگر مرحله عواطف، غرائز و احساسات است که در این مرحله انسان نوعی تجرد دارد اما این تجرد برزخی است و کامل نیست؛ حیوان ها هم این مرحله را دارند. برای تنظیم این مرحله وجودی علم اخلاق کاربرد دارد که این علم می‎گوید: عاطفه، محبت و غیرت خوب است و خشونت، حسد، بداخلاقی و بی غیرتی ناپسند است؛ و در پی آن مرحله سوم که مربوط به اعضاء و جوارح است می‎آید که عبارت است از حلال و حرام خدا و اوامر و نواهی که علم فقه متصدی آن است. اما آنچه که در این حدیث به عنوان یکی از کمالات دانسته و می‎فرماید: "التفقه فی الدین" یعنی فرورفتن در فهم دین مربوط به همه این سه مرحله است و معنی اش فقه اصطلاحی نیست.

[ با کتاب خواندن و افزایش آگاهی، خود و فرزندانتان را از دوزخ حفظ کنید]

در این زمانه که جهان را رسانه ها فراگرفته است، سایت ها و شبکه های ماهواره ای مختلفی علیه دین تبلیغات می‎کنند. در مقابل آنها با شعار و خشونت نمی توان از دین دفاع کرد، بلکه باید مردم اطلاعات و آگاهی های دینی خود را افزایش دهند. سعی کنید کتاب خواندن را جزو کارهای روزانه خود قرار دهید. جوانان و فرزندان خود را تشویق کنید که با کتب علمی و دینی آشنا شوند. در قرآن سفارش شده است که علاوه بر خودتان خانواده خود را هم از آتش دوزخ دور نگه دارید؛ قرآن می‎فرماید: (یا ایها الذین آمنوا قوا انفسکم و اهلیکم نارا) البته در این راه مواظب باشید نسل امروزی با گذشته تفاوت دارند و نمی توان با پرخاش، تنبیه و تندی آنها را تربیت کرد بلکه با عاطفه، محبت و

ناوبری کتاب