آیت‌الله منتظری

[ روابط ایران و عراق ]

ج 1 - روابط کشورها باید بر اساس احترام متقابل و شناخت حقوق یکدیگر و رعایت قوانین بین الملل و عدم دخالت در امور داخلی یکدیگر باشد؛ حالا حکومت آینده عراق حکومت شیعی باشد یا غیر شیعی.

تعیین حاکم و روش حکومت او حق همه مردم است، که باید با انتخابات آزاد و فراگیر تعیین شود. به حکم عقل و شرع لازم است همه طبقات مردم عراق اعم از شیعه و سنی، کرد و عرب و حتی اقلیت های دینی در تعیین سرنوشت کشور خویش دخالت نمایند و مصالح عالیه کشور و ملت را در نظر بگیرند، و سوژه و بهانه را از دست اشغالگران و فتنه جویان بگیرند. البته چون اکثریت مردم عراق دارای مذهب تشیع می‎باشند، طبعا ممکن است با انجام انتخابات آزاد و مردمی اکثر انتخاب شوندگان شیعه باشند. ولی آنان باید برطبق حق و عدالت و قوانین و مقررات و رعایت حقوق همه شهروندان و طبقات و مذاهب عمل نمایند.

[ نقش روحانیون در حکومت عراق ]

ج 2 - اینجانب نمی توانم برای علما و روحانیون عراق تعیین وظیفه نمایم ولی فکر می‎کنم - با توجه به تجربه ایران - روحانیون عراق در امور اجرایی کشور که در تخصص آنان نیست دخالت نکنند و آنها را به اهلش واگذار نمایند. بلکه به مناسبت حکم و موضوع مناسبترین کار برای آقایان محترم نظارت بر قوانین مصوبه است به گونه ای که مخالف با اسلام نباشد؛ و در صورت تخلف مجریان از موازین اسلامی به آنان دوستانه تذکر دهند، زیرا ارشاد و امر به معروف و نهی از منکر از واجبات اسلامی است و همه مسلمانان بویژه علمای اعلام نمی توانند نسبت به این دو فریضه الهی بی تفاوت باشند.