و عفو میباشد. خداوندتعالی در سوره آل عمران (159) در خطاب به پیامبراکرم (ص) میفرماید: (فبما رحمة من الله لنت لهم و لو کنت فظا غلیظ القلب لانفضوا من حولک فاعف عنهم و استغفر لهم و شاورهم فی الامر) (به مرحمت خدا تو با آنان نرم خو شده ای، و اگر خشن و سخت دل بودی از دور تو پراکنده میشدند، پس آنان را ببخش و برای آنها آمرزش بخواه و با آنان در کارها مشورت کن).
و در کلمات قصار نهج البلاغه (شماره 19) میخوانیم: "اقیلوا ذوی المروئات عثراتهم فما یعثر منهم عاثر الاو یدالله بیده یرفعه" (از لغزش افراد دارای مروت و مردانگی گذشت کنید، زیرا هر یک از آنان بلغزد دست خدا در دست اوست و او را بلند میکند).
و در نامه امیرالمؤمنین (ع) به مالک اشتر (نامه 53) میخوانیم: "و اشعر قلبک الرحمة للرعیة و المحبة لهم و اللطف بهم و لاتکونن علیهم سبعا ضاریا تغتنم اکلهم فانهم صنفان: اما اخ لک فی الدین او نظیر لک فی الخلق یفرط منهم الزلل و تعرض لهم العلل، و یؤتی علی ایدیهم فی العمد و الخطاء فاعطهم من عفوک و صفحک مثل الذی تحب ان یعطیک الله من عفوه و صفحه فانک فوقهم و ولی الامر علیک فوقک والله فوق من ولاک ... و لاتندمن علی عفو و لاتبجحن بعقوبة" (دل خود را با رحمت و محبت و لطف نسبت به رعیت آمیخته کن، و بر آنان درنده حمله ور مباش؛ زیرا آنان دو گروهند: یا برادر دینی تو و یا همچون تو انسانند، لغزش آنان زیاد و حوادث برای آنان پیش میآید و از دست آنان گناهی به طور عمد یا خطا سر میزند. نسبت به آنان عفو و گذشت داشته باش مانند آنچه دوست داری خدا نسبت به تو عفو و گذشت داشته باشد، تو بر آنان سلطه داری، و ولی امر تو بر تو، و خدا بالای ولی امر توست... از بخشش پشیمان مشو و از عقوبت خوشحال مباش).
و در غررودررآمدی (شماره 5342) از امیرالمؤمنین (ع) نقل شده: "رب ذنب مقدار العقوبة علیه اعلام المذنب به" (چه بسا گناهی که مقدار عقوبت بر آن اعلام گناه است به گناهکار؛ یعنی به او بفهمانیم که گناهش فاش شده است).
و بالاخره حکومت با خشونت و زدن و بستن دوام ندارد، و آنچه ضامن بقای حکومت و دولت است محبت و عاطفه و گذشت است مگر در حال ضرورت و اهمیت موضوع؛ و طردکردن افراد گناهکار از جامعه و ترک معاشرت با آنان نیز جایز
.jpg)
