آیت‌الله منتظری

با شناختی که من از شخص ایشان دارم و تعهدی که نسبت به موازین اسلامی دارد، هیچ باور نمی کنم نسبت به آن بزرگواران قصد سب یا اهانت داشته باشد. مجلس خاصی در همدان بوده و شهرهای دیگر از آن اطلاع نداشتند. اهانت به مقدسات را آنان انجام دادند که روی اغراض سیاسی در جرائد و منابر و خطابه ها جنجال راه انداخته و شایعه پراکنی نمودند. جای تأسف است که ما برای تصفیه حسابهای سیاسی و جناحی، بزرگان و مقدسات دینی را وجه المصالحه قرار دهیم. بارها از ناحیه گروههایی تحریک شده به مرجعیت و روحانیت و حوزه علمیه قم هتاکی و اهانت شد و آقایان محترم همه به سکوت گذراندند و یا تأیید نمودند، ولی حالا یکدفعه در پی سخنرانی نامبرده همه حامی علما و مرجعیت شیعه شدند؛ و بسیار باعث تأسف است که عده ای در مقابل اهانت به روحانیت چنان موضع گیری تند و خشن می‎نمایند ولی همین افراد، معصومین (ع) را مورد اهانت قرار می‎دهند و آن نورهای پاک را در حد مراجع تقلید تنزل می‎دهند.

و اما در رابطه با مسأله تقلید، رجوع عقلای جهان در هر فن و رشته به متخصص آن رشته، تقلید تعبدی نیست؛ عقلا در کارشان تعبد ندارند، بلکه راه علمشان رجوع به کارشناس و متخصص است، و روابطشان روابط معلم و متعلم می‎باشد، و لذا در امور مهم اگر از گفته متخصص وثوق و اطمینان پیدا نکردند به آن عمل نمی کنند. اگر از گفته پزشک اطمینان پیدا نکردند، هیچ گاه حاضر نیستند عمل جراحی قلب خود را مثلا در اختیار او قرار دهند.

دلیل ما برای تقلید از مجتهد اگر بنای عقلا باشد، طبعا در صورتی می‎توانیم به فتوای او عمل کنیم که به صحت آن و مطابقت آن با واقع وثوق و اطمینان - علم عادی - پیدا کنیم. آری اگر دلیل ما برای تقلید آیات قرآن و اخبار وارده از ائمه اطهار(ع) باشد، بنا بر دلالت آنها فتوای مجتهد حجت تعبدی می‎شود مانند حجیت بینه شرعیه.

ولی توجه دارید که این دلیل برای عوام که می‎خواهند تقلید کنند فائده ندارد، زیرا آنان مجتهد نیستند که از آیات قرآن و اخبار وارده استنباط کنند، و تقلید در آن از مجتهد مستلزم دور باطل است.