آیت‌الله منتظری

است، در امور اجتماعی که مربوط به اصلاح جامعه و سوق آن به رشد و کمال است نیز واجب می‎باشد؛ و در این گونه امور امر به معروف و نهی از منکر میسر و عملی نخواهد شد مگر با تجمع اهل فکر و صلاح و تعاون و همکاری منظم با یکدیگر، و آیا حزب چیزی جز این است ؟

از طرف دیگر، احزاب مستقل و متشکل از افراد خبره و حق طلب می‎توانند افراد صالح و شایسته ای را برای ریاست دولت و اعضاء و کارگزاران آن پیشنهاد نمایند تا توسط آرای مردم انتخاب شوند، و نیز می‎توانند بر عملکرد دولت ها و حکومتها نظارت دائمی داشته باشند و برنامه های مفید را به حاکمیت ارائه دهند و جلوی لغزشها و انحرافات و خطاهای آن را بگیرند؛ و طبعا نظام اسلامی و دولت آن را مستحکم و قوی گردانند.

بدیهی است در عصر کنونی یعنی عصر توسعه ارتباطات و گستردگی آن و گستردگی جریانات سیاسی و عمق آنها، اداره کشور و اصلاح امور آن بدون تعاون و تعاضد و همکاری و همفکری همه اقشار مردم و نخبگان آنها ممکن نخواهد بود.

در صدر اسلام نیز تشکل قبائل و عشائر مختلف و بستن پیمان و عهدنامه بین آنان، در حقیقت نوعی تحزب سیاسی بود. بنابراین تحزب یک امر جدید و وارد شده از غرب نیست، بلکه امری است که در بین همه عقلا و همه امتها در هر زمانی مقبول و معمول بوده است، هرچند شکل و کیفیت آن برحسب زمانها و مکانها مختلف خواهد بود.

نکته ای که هر حزب سیاسی صالح باید به آن توجه داشته باشد این است که پیوسته مصالح و منافع مردم را باید بر مصالح و منافع حزبی و اشخاص و اعضای آن مقدم دارد.

[ شورای فقها و وحدت رهبری ]

سؤال 20 - آیا وقت آن نرسیده است که طرح امام شیرازی (ره) یعنی طرح شورای فقها و مراجع در شرائط کنونی به مرحله عمل و اجرا درآید؟

جواب: در طرح فوق اگر آنچه از فقیه منتخب انتظار می‎رود فقط همان نظارت بر قوانین مصوب و جاری کشور در اجرائیات و امور قضائی و مراقبت در جهت عدم