مینماید، و بسا در نظر آن حضرت ابن عباس توان اقناع آنان و اثبات مطلوب را از قرآن نداشته است؛ و شاید اگر خود حضرت به مناظره با آنها میرفتند به وسیله خود قرآن با آنان محاجه میکردند.
د - شکنجه و پرونده سازی:
ج 1 - عذاب در قیامت برای هدایت گمراهان نیست، زیرا ظرف هدایت تشریعی ظرف عمل به دستورات الهی است و آن دنیا و قبل از مرگ است، عذاب اخروی لازمه اعمال زشت و ناشایست بلکه باطن و تجسم آنها میباشد و یک امر گزافی نیست، و هم چنین است جزای اعمال نیک (فمن یعمل مثقال ذرة خیرا یره، و من یعمل مثقال ذرة شرا یره) (سوره زلزال).
اصلا به طور کلی آخرت و مراحل آن باطن همین دنیا و مراحل آن میباشد (یعلمون ظاهرا من الحیوة الدنیا و هم عن الاخرة هم غافلون) (روم، 7).
ج 2 - با توجه به مطالبی که در رابطه با شبهه دروغ گفتن حضرت ابراهیم بیان شد پاسخ این سؤال روشن میشود، به علاوه حضرت یوسف پیش از آن صحنه سازی برادرش "بنیامین" را مطلع کرده بود و او را از برادریشان و طرحی که برای مصلحت او بود آگاه نموده بود، و او هیچ گاه به برادرش حضرت یوسف اعتراض نکرد و از آن اتهام نرنجید، و تنها برادران دیگر که از حقیقت امر آگاهی نداشتند اعتراض نمودند، و آنکه نسبت دزدی به آنان داد نیز خود حضرت یوسف نبود؛ و شاید منظور از نسبت دزدی به آنان ربودن حضرت یوسف از پدر بوده است که سابقا انجام شده بود. و بالاخره دروغ مصلحت آمیز و هم چنین توریه دو امر متعارف نزد عقلای جهان است، چنانچه در داستان حضرت ابراهیم گذشت.
ان شاءالله سالم و موفق باشید.
والسلام علیکم و رحمة الله و برکاته.