صفحه ۴۵۵

6 - محقق در کتاب حدود شرایع فرموده اند: "المحارب کل من جرد السلاح لاخافة الناس، فی بر او بحر، لیلا کان او نهارا، فی مصر و غیره." (شرایع، ص 958)

صاحب جواهر در شرح متن فوق در ذیل "جرد السلاح" اضافه کرده است: "او حمله". (جواهر، ج 41، ص 564)

و شهید ثانی در شرح متن فوق فرموده اند: "یشترط فی المحارب تجرید السلاح ... و قصد اخافة الناس، فلو اتفق خوفهم منه من غیر أن یقصده فلیس بمحارب." (المسالک، ج 15، ص 5)

7 - علامه در کتاب قواعد فرموده اند: "المحارب کل من اظهر السلاح و جرده لاخافة الناس فی بر او بحر، لیلا کان او نهارا، فی مصر او غیره." (القواعد، ج 2، ص 271) 8 - شهید اول در متن لمعه در تعریف محاربه فرموده اند: "و هی تجرید السلاح برا او بحرا لیلا او نهارا لاخافة الناس فی مصر و غیره."

و بالاخره برحسب روایات و فتاوای فقهای فریقین قید سلاح اجمالا در معنای "محاربه" اخذ شده است؛ هرچند فقهای سنت "محارب" را در کتاب "قطاع الطریق"، و فقهای شیعه در کتاب "حدود" عنوان کرده اند. به علاوه کلمه "محاربه" از "حرب" مأخوذ است، و حرب و جنگ معمولا با سلاح انجام می‎شود.

شأن نزول آیه محاربه نیز - بنابر قول مشهور - موردی بوده که طبعا از سلاح استفاده شده است؛ بنابر آنچه از امام صادق (ع) در رابطه با نزول این آیه وارد شده است: "گروهی از قوم "بنی ضبه" در حالی که بیمار بودند بر پیامبر(ص) وارد شدند، حضرت به آنان فرمودند: نزد من بمانید تا هنگامی که سالم شدید شما را به یک سریه بفرستم. آنان از پیامبر خواستند تا از مدینه به جای دیگری روانه شان کند، و آن حضرت آنان را به جایی که محل نگهداری شترهای زکات [در خارج از مدینه ] بود فرستاد. آنان از شیر شتران می‎نوشیدند تا هنگامی که سلامتی خود را بازیافتند به سه نفر از چوپانان شتران حمله کرده و آنان را کشتند. این خبر به پیامبر رسید و ایشان علی (ع) را برای دستگیری آنان فرستاد، و آنان در حالی که در دره ای نزدیک مرز یمن محصور شده بودند دستگیر و خدمت پیامبر فرستاده شدند؛ آنگاه آیه محاربه نازل شد..." (وسائل، ج 18، ص 535، کتاب الحدود، باب 1 از ابواب حدالمحارب، حدیث 7)

ناوبری کتاب