صفحه ۴۲۰

بنابراین در صورتی که قاضی یقین هم داشته باشد کسی مطالب نافع و مهمی را می‎داند شرعا نمی تواند او را تعزیر نماید، تا چه رسد به اینکه قاضی گمان یا شک داشته باشد.

[ بازجویی شبانه شرعا جایز نیست ]

پرسش 3 - آیا بازجویی های طولانی به ویژه در نیمه های شب از متهم جهت اقرار شرعا جایز است ؟

جواب: بازجویی های طولانی و یا در نیمه های شب که موجب سلب تعادل روحی و جسمی زندانی می‎باشد از مصادیق شکنجه است که هیچ مجوز شرعی و قانونی و انسانی ندارد. و هر گونه اعترافی که در این حال از متهم گرفته شود علاوه بر اینکه ظلم و گناه است برای هیچ محکمه صالحی نمی تواند مدرک و دلیلی برای مجرم بودن آن شخص یا دیگری به حساب آید.

[ مفهوم براندازی، محاربه، بغی، افساد و ارتداد]

پرسش 4 - مفهوم براندازی در شریعت اسلام چگونه تبیین می‎شود، و اصولا آیا این مفهوم با مفاهیمی همچون "محاربه"، "بغی"، "افساد" و یا "ارتداد" در ارتباط است ؟

جواب: آنچه در قرآن و اخبار وارده دیده می‎شود عناوین "محاربه"، "بغی"، "افساد" و "ارتداد" است. در تعریف و تبیین عناوین فوق بین مفسران و فقها اختلاف زیادی وجود دارد و هرکدام با دیدگاه خاص خود و تمسک به شواهد گوناگون مفهوم خاصی از عناوین فوق را ارائه داده اند که این نوشته گنجایش آن مباحث را ندارد. از طرف دیگر بر اساس یک قاعده قطعی و مورد قبول همه فقهای اسلام در امور مربوط به نفوس و اموال و آبروی افراد باید حداکثر احتیاط و دقت را نمود، و در مواردی که از نظر مفهوم یا مصداق شکی وجود دارد باید به قدر متیقن آن اکتفا نمود.

بر این اساس قدر متیقن از معنای "محاربه" عبارت است از موردی که فرد یا افرادی به منظور افساد و ترساندن و سلب امنیت مردم با استفاده از سلاح و قدرت نظامی اقدام عملی نمایند. در حقیقت استفاده از سلاح و اتکا به آن جزو ذات معنای

ناوبری کتاب