صفحه ۳۶۴

[ حکومتهای مستبد مانع اصلی تشکیل احزاب سیاسی و حکومتهای مردمی ]

س 4 - احزاب سیاسی آزاد، ترجمان حال و سکاندار کشتی دموکراسی های مدرن امروزی است، با این توصیف چرا در کشورهای اسلامی احزاب نمی توانند از شفافیت خاص خود برخوردار و جایگاه واقعی خود را داشته باشند؟

جواب: همان گونه که اشاره شد مانع اصلی تشکیل احزاب سیاسی آزاد و تأسیس حکومتهای مردمی وجود حکومتهای مستبد و خودخواه بوده است. کشورهای اسلامی معمولا گرفتار چنین حکومتهایی بوده اند. البته این گرفتاری مخصوص کشورهای اسلامی نیست، بلکه هر کشوری که گرفتار حکومت استبدادی باشد طبعا تشکیل احزاب سیاسی آزاد و مستقل و تحقق دموکراسی در آن با مشکل مواجه خواهد بود.

س 5 - نظامهای توتالیتر فاشیستی و کمونیستی در قاره اروپا و همچنین حکومتهای استبدادی و دیکتاتوری در جهان اسلام با ارائه شکل مثله شده ای از دموکراسی ادعا می‎کنند که بهترین نظامهای سیاسی آزاد را ارائه کرده اند؛ به نظر حضرتعالی راهکارهای عملی برای زدودن این نوع نظامها را در چه می‎بینید؟

جواب: تنها راه زدودن نظامهای استبدادی از جوامع بالابردن رشد فکری و فرهنگی ملت ها و ایجاد روحیه شجاعت و ایثار در آنهاست. تا هنگامی که ملتی رشد فکری پیدا نکند و ارزش استقلال سیاسی را درک و لمس نکند و حاضرنباشد در راه آن فداکاری و سرمایه گذاری نماید، نمی تواند از یوغ استبداد نجات پیدا کند؛ در قرآن کریم می‎خوانیم: (ان الله لایغیر ما بقوم حتی یغیروا ما بانفسهم) (خداوند اوضاع هیچ قومی را تغییر نمی دهد مگر اینکه آنان روحیات خود را تغییر دهند).

تحولهای جهش گونه و آنی نیز اگر با رشد و تعالی فرهنگ و فکر مردم و ایثار و فداکاری مستمر آنان همراه نباشد و تنها به احساسات و شعار و برخوردهای دفعی و حذفی بسنده شود، به زودی جوامع را به حالت اول یا بدتر از آن سوق خواهد داد.

ناوبری کتاب