آیت‌الله منتظری

اجتماعی از قبیل عدالت، تقوا، اخوت، استقامت، صبر، علم و دانش، انفاق در راه خدا و نظائر اینها، مشتمل بر داستانهای بسیار آموزنده از پیامبران پیشین و اقوام گذشته می‎باشد، و آن کتابی است باقی، و آورنده آن خاتم انبیای الهی است.

و اما آیات منسوخ قرآن پس به چند مورد مخصوص مربوط بوده است، و بسیار محدود می‎باشد، و موقت بودن آنها از خود آیات منسوخه استفاده می‎شود و در کتب تفاسیر و روایات اهل بیت (ع) مطرح شده است و تأثیری در استفاده از آیات محکمه قرآن ندارد، و آیات محکمه به قوت و حجیت خود باقی است.

[ تبادل زبانها و استفاده اعجازگونه قرآن از زبان عربی ]

پاسخ پرسش 6:

معنای اینکه قرآن کلام خدا و وحی است این نیست که به زبان و لغت جدید و غیر مأنوس برای مخاطبین خود می‎باشد، بلکه به این معناست که همه آیات و مطالب قرآن از ناحیه خداوند به وسیله وحی بر پیامبراکرم (ص) با همان زبان و لغت رائج زمان نازل شده است. بدیهی است که هر قوم و ملتی زبان خاصی دارند که مهمترین عامل تفهیم و ابراز مکنونات آنان می‎باشد، زبان است که انسانها را به یکدیگر پیوند داده و منشاء زندگی اجتماعی و تمدن انسانها می‎باشد. و طبعا در مقام تعامل و تبادل فرهنگ بین اقوام مختلف بسا زبان و لغت قومی در زبان و فرهنگ اقوام دیگر وارد می‎شود. زبان عربی نیز از این قاعده مستثنی نیست. قوم عرب نیز در اثر ارتباط و تعامل با اقوام دیگر برخی از کلمات و الفاظ خود را به آنان عاریت داده و در عوض بعضی از کلمات را از آنان به عاریت گرفته، و به اصطلاح آن را تعریب نموده و در محاورات رایج خود به کار برده است.

قرآن نیز از همان زبان رایج استفاده نموده است، و در عین حال انتخاب کلمات و مفردات و جمله ها و نحوه ترکیب آنها در قرآن کریم، و نیز مراعات مقتضای حال و فضای متناسب با آن جمله ها به شکلی است که در حد اعجاز بوده است. با اینکه قرآن به همان زبان رایج نازل شده است، مخالفین و معارضین با آنکه در فن خطابه و سخن و فصاحت و بلاغت سرآمد زمان خود بودند نتوانستند حتی یک سوره مانند آن بیاورند، البته تفصیل این بحث در نامه نمی گنجد.