صفحه ۱۷۷

8 - طبق قانون اساسی زیربنای قدرت و اختیار مسؤولین در سطوح مختلف آرای مردم است، و قوای حاکمه حتی ولی فقیه از ناحیه مردم مشخص می‎شوند، و طبعا حدود و اختیارات آنان را، کیفیت انتخاب آنان و قانون تعیین می‎کند.

در اصل 6 از قانون اساسی می‎خوانیم: "در جمهوری اسلامی ایران امور کشور باید به اتکای آرای عمومی اداره شود از راه انتخابات..."؛ و در اصل 56 می‎خوانیم: "حاکمیت مطلق بر جهان و انسان از آن خداست، و هم او انسان را بر سرنوشت اجتماعی خویش حاکم ساخته است. هیچ کس نمی تواند این حق الهی را از انسان سلب کند یا در خدمت منافع فرد یا گروهی خاص قرار دهد. و ملت این حق خداداد را از طرقی که در اصول بعد می‎آید اعمال می‎کند".

9 - مرحوم امام خمینی نیز در مصاحبات و سخنرانی های خود چه در پاریس و چه در ایران همیشه صحبت از مردم و آرای آنان داشتند، و روی انتخابات و جمهوریت و مردمی بودن نظام تکیه می‎کردند و می‎فرمودند: "میزان رأی ملت است". ایشان مرد صریحی بودند و هرچه را اعتقاد داشتند ابراز می‎کردند، و نمی خواستند با این سخنان مردم را فریب دهند. ایشان توجه داشتند در این روزگار مردم نوعا دارای شعور سیاسی هستند و در اثر ارتباطات پیشرفته همگانی، مردم جهان همچون اهل یک خانه شده اند و با زور و تحمیل و رفتار قیم مآبانه نمی توان به حکومت ادامه داد و حکومتی پابرجاست که مردمی باشد.

10 - حالا که بناست مردم و آرای آنان زیربنای حکومت بوده و مردم حافظ آن باشند، طبعا کیفیت انجام این کار برحسب شرایط زمان و مکان تفاوت آشکار دارد. در صدر اسلام تشکل ها و همبستگی عشیره ای و قبیله ای مخصوصا در بلاد عربی یک نحو تحزب و همبستگی محسوب می‎شد؛ و پیامبر(ص) و امیرالمؤمنین (ع) و سایر حکام از همان تشکل ها برای تشکیل حکومت و ثبات و استقرار آن استفاده می‎کردند؛ ولی در جهان امروز با رشد علمی و فکری و ارتباطات همگانی - همان گونه که در کشورهای پیشرفته تجربه شده - بهترین راه دخالت مردم در تشکیل حکومت صالح و کنترل حکام و تقویت مسؤولین امین و خدمتگزار،

ناوبری کتاب