آیت‌الله منتظری

عمومی و همگانی، ولی باید توجه نمود که این عمل در راستای انجام وظیفه وزارت کشور برای احراز شرایط قانونی در انتخاب شوندگان می‎باشد؛ و چون متصدیان انتخابات در هر منطقه با مردم آن منطقه و کاندیداها تماس مستقیم داشته و نسبت به آنان شناخت کافی دارند و به خوبی می‎توانند صلاحیت آنان را بر اساس شرایطی که قانون معین کرده احراز نمایند، لذا طبیعی است که این وظیفه مهم بر عهده آنان باشد، و ارجاع مستقیم آن به شورای نگهبان مساوی است با ارجاع کار به غیرمتخصص، و تنزل دادن شورای نگهبان در سطح قوای اجرایی منطقه ای، و کاستن از شأن و قداست آن، به ویژه اگر - برحسب درک و برداشت - اکثریت اعضای آن به جناحی خاص متمایل باشند. آنچه قداست شورای نگهبان را حفظ می‎کند بودن آن در سطح اشراف پدرانه و رسیدگی به شکایات و تخلفات مجریان و جلوگیری از تضییع حقوق می‎باشد، نه دخالت مستقیم، و لذا تعبیر به نظارت شده است.

اینکه در محول نمودن کار به دیگران - به ویژه در کارهای مهم و اساسی - نمی توان بنا را بر "اصل برائت" گذاشت بلکه بنای عقلای جهان بر تفحص و تحقیق می‎باشد سخنی است منطقی و روا، ولی این کار - چنانکه گفتیم - وظیفه متصدیان انتخابات است که تماس مستقیم با کاندیداها و مردم دارند، لیکن شورای نگهبان باید برحسب سیره عقلای جهان بنا را بر "اصالة الصحة" نسبت به عمل غیر یعنی متصدیان قرار دهد مگر در جایی که برحسب شکایات خلاف آن ثابت شود.

4 - همان گونه که تجربه نشان داده است عمل شورای نگهبان در رد و طرد بسیاری از نیروهای ارزنده و مورد اعتماد مردم، سبب یأس و بدبینی آنان نسبت به نظام و شورای نگهبان و بی تفاوتی نسبت به انتخابات خواهد بود. اینکه جمعی خیال کنند درک اسلام و مصالح و مفاسد دربست در اختیار آنان بوده و خود را قیم و عقل منفصل مردم پندارند و از مردم انتظار داشته باشند تابع محض آنان باشند در جهان باز امروز که همه کشورها و فرهنگها به یکدیگر متصل شده اند پذیرفته نیست و هرچند مسؤولین برای جلب مردم از دین و اسلام و مرحوم امام (ره) و مراجع تقلید و ارگانهای مختلف مایه بگذارند، بالاخره سطح آرا پایین خواهد بود و زدگی و بی تفاوتی مردم باقی خواهد ماند؛ و بالاخره مردم دخالت مستقیم شورای نگهبان را نوعی اهانت به