آیت‌الله منتظری

منصور: "شما گفتید وجود و هستی مساوی با ماده نیست، بلکه عالم ماده و طبیعت نازل ترین، و وجود خدا برترین مراتب هستی است؛ و بین این دو مرتبه مراتب دیگری نیز وجود دارد که مجرد از ماده می‎باشند. و در حقیقت، هستی کامل و بی نقص خداست، و مراتب دیگر جلوه های او می‎باشند."

ناصر: "آری، جلوه خدا در قوس نزول از عقل شروع می‎شود و به عالم ماده ختم می‎گردد، و سپس ماده در اثر حرکت جوهری در مسیرهای گوناگون به طرف کمال سیر می‎کند، و کامل ترین محصول عالم ماده انسان است.

در قوس صعود، انسانیت از ماده شروع می‎شود و با حرکت جوهری به مرحله تجرد می‎رسد و مراحل تجرد را طی نموده تا به مرتبه عقل کامل برسد؛ این یک تکامل طبیعی است که در همه انسانها کم و بیش وجود دارد.

ولی همان گونه که یک درخت را علاوه بر نمو طبیعی و تکامل تدریجی می‎توان تحت نظارت و تربیت باغبان عالم و باتجربه در مسیر صحیح قرارداد و از انحراف و کج شدن محفوظ داشت تا درختی مستقیم و زیبا گردد، انسان نیز علاوه بر حرکت جوهری طبیعی - چون طبعا قادر و فاعل مختار است - می‎تواند به اراده و اختیار خود تحت راهنمایی عقل سلیم و ارشاد انبیای الهی به وسیله تحصیل باورهای