صفحه ۳۵

کشف شده و می‎شود و دانشمندان و بزرگان علم و دانش - با همه دقتها و موشکافی هایی که تا حال انجام داده اند - هنوز در برابر بسیاری از رموز آن اظهار عجز می‎کنند، بدون شک حکایت می‎کند از این که جهان با همه سنتها و قوانین حاکم بر آن به یک کانون علم و قدرت و حکمت وابسته است و با همه تغییرات و تحولات و حرکت از نقص به کمالی که در انواع موجودات آن مشاهده می‎شود تحت اراده و تدبیر یک موجود دانای توانای حکیم قرار دارد؛ زیرا از ماده فاقد ادراک و شعور رعایت این همه تناسب و قانونمندی و دقت و ریزه کاری و مآل اندیشی ساخته نیست.

جنابعالی اگر به فیزیولوژی اعضای بیرونی و درونی و جهازات بدن خودتان توجه کنید و آنچه را دانشمندان و متخصصین با استعداد و موشکاف به قسمتهایی از آن برخورده اند بررسی نمایید، می‎یابید که سراپای وجود شما از وجود یک منبع علم و قدرت و حکمت در پشت صحنه ظاهر حکایت می‎کند.(و فی الارض آیات للموقنین و فی أنفسکم أفلا تبصرون)سوره ذاریات (51)، آیات 20 و 21 و حتی فکر و اراده من و شما نیز تحت تصرف و تأثیر یک نیروی غیبی است و صددرصد در اختیار ما نیست."عرفت الله سبحانه بفسخ العزائم و حل العقود و نقض الهمم" نهج البلاغه صالح، حکمت 250

در اینجا مناسب است یک قسمت کوتاه از ترجمه نامه داروین

ناوبری کتاب