آیت‌الله منتظری

ولی اهل حدیث و متکلمین مقصود از معاد جسمانی را تعلق روح و نفس در آخرت به همین بدن عنصری مادی دنیوی می‎دانند، بدین گونه که اجزای بدن مادی متلاشی شده به قدرت خدا جمع آوری و متشکل می‎شوند و روح به آن تعلق می‎گیرد؛ و لابد مقصود آنان آخرین بدن است که در حال مرگ، انسانها واجد آن بوده اند؛ و بسا ظواهر اکثر آیات قرآن و روایات نیز همین را تأیید می‎نماید. البته این اشکال به ذهن می‎آید که این امر در حقیقت برگشت به دنیا و عالم ماده است نه حشر در آخرت و دار جزا؛ در صورتی که نشئه آخرت مرحله دیگری از وجود و رجوع الی الله است نه رجوع به دنیا و عالم ماده و عناصر آن. ولی بالاخره آنچه از اصول دین و از ضروریات اسلام است اصل معاد جسمانی است، و تعبد به کیفیت و خصوصیات آن بر ما واجب نیست."

شبهات معاد جسمانی

شبهه اول: استبعاد اعاده بدن عنصری فانی و معدوم

منصور: "درست است که حقیقت انسان به روح و نفس اوست و آن به خاطر تجردی که از ماده دارد باقی و دائمی است، ولی اجزای بدن عنصری و مادی که پس از مرگ نابود و متلاشی می‎شود چگونه معاد خواهد داشت ؟"

ناصر: "اولا - برحسب نظر برخی از فلاسفه و از جمله صدرالمتألهین شیرازی (ره) مقصود از بدن در عالم برزخ و قیامت - همان گونه که گذشت - بدن مثالی است نه بدن عنصری و مادی؛ و ثانیا -