صفحه ۲۵۸

مطلق نیست، و اگر اطلاع داشته ولی نمی توانسته است مانع وجود آنها شود پس قدرتش مطلق نیست، و اگر هم می‎دانسته و هم می‎توانسته ولی جلوگیری نکرده است پس در این صورت رحیم و خیرخواه و عادل و مهربان نیست بلکه ظالم است."

پاسخ های اجمالی و تفصیلی

ناصر: "منصور عزیز، اشکال شما یک جواب اجمالی دارد که قبل از این در ذیل "برهان صدیقین " برای اثبات وجود خداوند به آن اشاره شد و اکنون نیز آن را یادآور می‎شوم، و یک جواب تفصیلی:

جواب اجمالی: خداوند یک وجود غیرمتناهی است و نسبت به هیچ وجود و کمال وجودی محدود نیست و به اصطلاح فلاسفه خداوند ماهیت ندارد؛ زیرا اگر او دارای تناهی و حد و ماهیت باشد، باید موجود دیگری فوق و برتر از او باشد تا وجود خدا و به تبع آن محدودیت او به وی مستند باشد، در حالی که خدا فوقی ندارد، و خود سرسلسله نظام هستی است؛ بنابراین هیچ وجود و کمال وجودی مانند علم، قدرت، حیات، اراده، حکمت و... نیست مگر این که حضرت حق تعالی به نحو اتم و اکمل آن را داراست، و هیچ نقصان و ضعفی نیست مگر این که آن را فاقد است. در دعای ماه رجب که از ناحیه حضرت حجت امام عصر(ع) صادر شده می‎خوانیم: "محصی کل معدود و فاقد کل مفقود". پس بر این اساس آنچه به عنوان تبعیض و شر و امثال آن گمان

ناوبری کتاب