آیت‌الله منتظری

مسأله شرور و تبعیضات از چند منظر

منصور: "ناصر جان، اگر ما همچون اشاعره گفتیم: حسن عدل و قبح ظلم چیزی نیست که قابل درک عقول بشری باشد تا بر آن میزان بتوانیم بگوییم: کارهای خداوند بر اساس عدل است، بلکه آنچه را او انجام دهد حسن و عدل، و آنچه را ترک کند قبیح و ظلم است، در این صورت می‎توان آنچه را از ناملایمات و نقصها و شرور و ظلمها در این جهان به وقوع می‎رسد، همه را عدل به شمار آورد. ولی اگر نظر عدلیه را که قائل به درک حسن عدل و قبح ظلم توسط عقول انسانها و نیز قائل به اختیار انسان در افعال خود می‎باشند بپذیریم، چگونه می‎توان از طرفی خداوند و آفریننده جهان را عادل و حکیم دانست و از طرف دیگر این همه تبعیضها و اختلافها، زشتی بعضی موجودات و زیبایی برخی دیگر، کمال بعضی و نقص دیگری، انسان یا فرشته بودن گروهی و حیوان و جماد بودن جمعی دیگر، و نیز شرور و ناملایمات، بلاها، زلزله ها و سیلهای ویرانگر، مرگ و میرهای بهنگام و نابهنگام خانمانسوز را توجیه کرده و پذیرفت ؟! و چرا انسان به گونه ای آفریده شد که با قدرت و اختیار خدادادی منشاء شر و ظلم باشد و سپس براساس آن مجازات دنیوی و یا عقاب برزخی و اخروی گردد، کدام یک از این امور با عدل الهی سازگار است ؟

خداوند یا از پدید آمدن این همه تبعیضات و تفاوتها و شرور و بلاها در نظام آفرینش اطلاع داشته یا نه؛ اگر اطلاع نداشته است پس علمش