صفحه ۲۳۱

هیچ گاه دیباچه مثنوی - بر فرض این که مقصود آن باشد که شما از آن فهمیده اید - از حجت های شرعی نبوده که ما گفته های خدا و پیامبر(ص) و امامان معصوم (ع) را کنار بگذاریم و به دیباچه مثنوی عمل نماییم؛ وانگهی در همان دیباچه مجلد پنجم پس از کلماتی می‎گوید: "چون آدمی از این حیات مرد، شریعت و طریقت هر دو از او منقطع شد و حقیقت ماند." پس معلوم می‎شود نظر مولوی این است که پس از مردن، زمان شریعت و طریقت سپری می‎شود.

و اما منظور از "یقین" در آیه شریفه سوره "حجر" - چنانکه همه مفسرین نیز گفته اند - مرگ است که امری قطعی و یقینی می‎باشد؛ پس آیه شریفه می‎فهماند که مجرد تحقق عبادت در زمانی خاص کافی نیست، بلکه باید ادامه داشته باشد تا زمانی که مرگ و اجل، انسان را فرا می‎گیرد؛ زیرا تا وقتی که انسان در عالم طبیعت باقی است ملکات و روحیات او قابل تحول است؛ و آنچه ملکات و مقامهای کسب شده را باقی نگه می‎دارد انواع عبادتها و کرنشها در برابر خداست."

ناوبری کتاب