همواره سیره و روش عقلای جهان بر این امر بوده که در هر فنی جاهل به آن فن به کارشناس و متخصص آن فن مراجعه میکرده است، نه این که این کار یک امر قراردادی و تعبدی بوده، بلکه راه علم جاهل هر فن که توان تحقیق نداشته رجوع به عالم امین و مورد اعتماد آن فن بوده است. پس در حقیقت هر دو عالم میباشند ولی علم عالم تفصیلی و علم مقلد و پیرو او اجمالی است.
به علاوه - برحسب توقیع معروف - خود امام زمان شیعیان را در عصر غیبت خود به علمایی که اجتهاد و فقه آنان براساس روایات اهل بیت باشد ارجاع داده اند. برحسب این توقیع حضرت در جواب یکی از سؤالات اسحق بن یعقوب فرموده اند: "و اما الحوادث الواقعة فارجعوا فیها الی رواة حدیثنا فانهم حجتی علیکم و أنا حجة الله علیهم"بحارالانوار، ج 53، ص 181 [و اما حادثه هایی که رخ میدهد، پس در آنها به راویان احادیث ما رجوع کنید؛ زیرا آنان بر شما حجت و من بر آنان حجت میباشم.] توجه شود که حضرت به خود روایات ارجاع نداده بلکه به راویان آنها ارجاع فرموده اند. پس لابد منظور راویانی بوده که اهل فهم و درک روایات و اجتهاد در آنها میباشند.
و در حدیثی معتبر از رسول خدا(ص) نقل شده: "الفقهاء أمناء الرسل ما لم یدخلوا فی الدنیا" قیل: یا رسول الله و ما دخولهم فی الدنیا؟ قال:
.jpg)
