صفحه ۲۱۴

شما انجام شده خود را به زحمت نیندازید، و برای تعجیل فرج زیاد دعا کنید که فرج شما در همین است. و سلام بر تو ای اسحق بن یعقوب و بر هرکس پیرو هدایت باشد.]

از این قبیل احادیث استفاده می‎شود که برکات وجود حضرت در زمان غیبت نیز بر ما نازل می‎گردد.

همان گونه که در گذشته تذکر دادم هدف از تعیین امام (ع) منحصر در اداره امور سیاسی جامعه و حفظ ظاهری دین و تبیین احکام شرع نیست. امام واسطه فیض و الطاف الهی و علت غایی نظام تکوین است، و برحسب اخبار وارده اگر امام نباشد زمین اهلش را فرو می‎برد. و به همین معنا اشاره شده در توقیع اخیر که فرمودند: "و انی لامان لاهل الارض"؛ و خواجه طوسی هم فرمودند: "وجوده لطف" یعنی نفس وجود حضرت لطف الهی است برای بندگان.

به علاوه برحسب وقایع بسیاری که در کتابهای معتبر نقل شده، آن حضرت در برخی شرایط سخت به طور ناشناس به کمک و یاری دوستان و یاران خود آمده اند.

و از خطبه 150 نهج البلاغه استفاده می‎شود که آن حضرت در زمان غیبت به طور ناشناس در تشکیل برخی اجتماعات نافع و یا برهم زدن برخی اجتماعات مضر نقش اساسی دارند.

در این خطبه پس از اشاره به برخی حوادث و فتنه های آینده می‎فرمایند: "ألا و من أدرکها منا یسری فیها بسراج منیر و یحذو فیها علی

ناوبری کتاب