از ظاهر این قبیل اخبار و روایات استفاده میشود که پیامبر(ص) و امامان معصوم (ع) علاوه بر ولایت تشریعی یک نحو ولایت تکوینی نیز دارا میباشند، و در خلقت و تحولات نظام تکوین دخالت و وساطت داشته و دارند.
توضیحی پیرامون قوس نزول و قوس صعود هستی
در این رابطه مناسب است توضیح مختصری داده شود، و تفصیل آن را به کتابهای مفصل ارجاع میدهیم:
همان گونه که در گذشته یادآور شدم همه نظام هستی در ذات کامل و غیرمتناهی خدا - که هستی مطلق و قائم بالذات است، و در مراتب و درجات گوناگون جلوه و فیض او که عین تعلق و وابستگی به اوست - خلاصه میگردد. و آنچه ممکن بود هستی پذیرد در قوس نزول به عنایت و اراده خدا موجود شد. این مراتب از عقل اول که بدون واسطه به اراده خدا وابسته است شروع، و به نازلترین مرتبه هستی که ماده است ختم میگردد، و طبعا نور هستی از مسیر واسطه ها به مراتب نازلتر میرسد. در حقیقت هر مرتبه از این مراتب معلول و وابسته به مرتبه فوق میباشد، و علة العلل خداست؛ تا اینجا قوس نزول فیض خدا میباشد. و چون خدا فیاض علی الاطلاق است و در افاضه او حالت وقوف و انتظار نیست، طبعا ماده با استعدادهایی که در ذات آن نهفته است با حرکت جوهری به طرف کمال سیر میکند، و در قوس صعود