صفحه ۱۳۲

آفرینش جهان شروع کرده و سپس خلقت آدم و حوا و فرزندان و ازدواجهای نسلهای پیاپی و نامهای پسران و دختران و عروسها و نوه های افراد را ذکر کرده تا رسیده به زمان حضرت موسی (ع) و بیان احکام خدا، و سپس در آخر سفر پنجم (باب سی و چهارم از سفر تثنیه) می‎گوید: "پس موسی بنده خداوند در آنجا به زمین موآب برحسب قول خداوند مرد، و او را در زمین موآب در مقابل بیت فغور در دره دفن کرد، و احدی قبر او را تا امروز ندانسته است، و موسی چون وفات یافت صد و بیست سال داشت و نه چشمش تار و نه قوتش کم شده بود، و بنی اسرائیل برای موسی در عربات موآب سی روز ماتم گرفتند".

این قسمت آخر می‎فهماند که نویسنده تورات فعلی بعد از وفات حضرت موسی (ع) آن را به سبک تاریخ نگاری تنظیم نموده و آنچه را از تاریخ گذشته و پیامبران سلف و احکام حضرت موسی (ع) به دست او رسیده ثبت نموده است؛ و اصل تورات حضرت موسی (ع) به دست ما نرسیده است.

و بالاخره هرکس اسفار پنجگانه تورات فعلی را مطالعه نماید درمی یابد که به طور قطع عین تورات و الواح نازل بر حضرت موسی (ع) نیست؛ بلکه کتابی است که به سبک تاریخ نگاری بعد از آن حضرت تنظیم شده و متضمن تاریخ آفرینش جهان و انسان و ازدواجها و زاد و ولدها نسلا بعد نسل تا زمان حضرت موسی (ع) و سپس وفات و دفن آن حضرت می‎باشد، و هرچند احکام منسوب به

ناوبری کتاب