این عالم طبیعت و ماده علت اشیاء میپنداریم تمام علت واقعی آنها نیست؛ بلکه یک سری شرایط اعدادی و زمینه ساز و به اصطلاح علل مادی و صوری میباشند که احیانا برای ما نیز معلومند و در اختیار ما قرار میگیرند و علت واقعی اشیاء علت فاعلی آنهاست که اعطا کننده وجود آنها میباشد، و آن در درجه اول خداوند و در رتبه های بعدی و با اذن خداوند علل و اسباب غیرمادی و ماوراء طبیعی دیگر است که خارج از اختیار و دسترس انسانهای معمولی میباشد؛ و از جمله علل فاعلی - که در طول اراده و خواست خداوند میباشد - اراده و تصرف روحانی انبیاء و اولیای خداوند است که در اثر قوت روح و قرب به حق تعالی و اشراف بر عالم طبیعت و سیطره بر علل و شرایط مادی و صوری اشیاء قادر است کارهایی خارق عادت بشری به نام معجزه انجام دهد بدون این که نیروی دیگری بتواند به ممانعت و معارضه با آن بپردازد، و انسانهای معمولی گرچه ممکن است مثلا در پی پیشرفت دانش پزشکی و کشف علل ظاهری و مادی به معالجه بعضی از امراضی که توسط حضرت عیسی (ع) درمان میشد دسترسی پیدا کنند، ولی هرگز نمی توانند به صرف اراده نفسانی و قدرت روحانی که نیرویی ماوراء طبیعی و غیر مغلوب و غیر مقهور است کسی را علاج نمایند؛ و از این رو آنها علی رغم اطلاع بر اسباب و شرایط ظاهری چه بسا در معالجه بعضی امراض عاجز میمانند."