آیت‌الله منتظری

اختیاری را پیدا کرده است چهار سفر روحانی و معنوی ذکر کرده اند:

1 - او ابتدا با عنایت الهی همه پرده های ظلمانی و تعلقات حیوانی از قبیل شهوت و غضب و توهمات، و همه حجابهای نورانی غیبی را یکی پس از دیگری کنار زده و با همه وجود به شهود بارگاه مقدس وجود نامتناهی حق موفق گشته و "فانی فی الله" شده، و به مقام "محو" و غفلت کلی از غیر خدا - حتی از خود - می‎رسد. وجودش در این مرحله "حقانی" و خدای عزوجل همه چیز او می‎شود.در مناجات شعبانیه از زبان ائمه معصومین (ع) می‎خوانیم: "الهی هب لی کمال الانقطاع الیک و أنر ابصار قلوبنا بضیاء نظرها الیک حتی تخرق أبصار القلوب حجب النور فتصل الی معدن العظمة و تصیر أرواحنا معلقة بعز قدسک، الهی واجعلنی ممن نادیته فأجابک و لاحظته فصعق لجلالک فناجیته سرا و عمل لک جهرا".

و بالاخره در اثر اتصال به حق همه کارها را به واسطه او انجام می‎دهد، و در این مقام مستجاب الدعوة "عن ابی جعفر(ع) قال... و انه (العبد) یتقرب الی بالنافلة حتی احبه فاذا أحببته کنت سمعه الذی یسمع به و بصره الذی.. یبصر به و لسانه الذی ینطق به ویده التی یبطش بها، ان دعانی اجبته و ان سألنی اعطیته". کافی، ج 2، ص 352، کتاب الکفر و الایمان، باب من آذی المسلمین و احتقرهم، ح 8 خواهد بود. این سفر اول مردان الهی است و آن را "سفر از خلق به سوی حق" گویند.

2 - بعد از آن با توفیق الهی از حالت "محو" و غفلت به مقام "صحو" و هوشیاری نسبی برمی گردد و با مشاهده صفات کمال حق تلاش می‎کند خود را به صفات او یکی پس از دیگری متصف نماید و خلق و خوی خود را خلق و خوی الهی گرداند؛ که اگر موفق شود به همه صفات و اسماء الهی - جز اسم مختص به حق - آراسته گردد، او اسم اعظم حق و