آیت‌الله منتظری

زیادی که دارای عمرهای بیش از 200 سال بوده اند جمع آوری شده است.همان، صص 554 - 576.

با توجه به آنچه گفته شد محدود کردن عمر انسان در حد ثابتی - مثلا 110 سال یا مقداری بیشتر - مطلبی غیر علمی و کاملا بی پایه و اساس است؛ خداوند متعال در قرآن کریم می‎فرماید: "هیچ انسانی عمر طولانی نمی کند و نیز هیچ کس از عمرش کاسته نمی شود مگر این که در کتابی (علم خداوند) ثبت است".سوره فاطر (35): آیه 11.

گرچه بسیاری از عوامل افزایش یا کوتاهی عمر هنوز روشن نگردیده است، ولی بشر توانسته است به پاره ای از اسباب و عوامل طبیعی حفظ سلامتی و طول عمر دست یابد، که از آن جمله می‎توان به تغذیه صحیح، پرهیز از پرخوری، کار و حرکت مداوم و ورزش، پرهیز از اعتیادهای خطرناک چون مواد مخدر و مشروبات الکلی، اجتناب از هر گونه هیجان، برخورداری از محیط آرام و بی سر و صدا، هوای پاک و سالم، تفریح و گردش و داشتن اعصاب قوی اشاره نمود.

ولی چنانکه از سخنان پیشوایان دین (ع) به دست می‎آید علاوه بر موارد گفته شده عوامل دیگری در سلامت و طول عمر انسان تأثیرگذار هستند که پاره ای از آنها کاملا معنوی بوده و اصلا با محاسبات مادی قابل توجیه نیستند و چه بسا به نظر رسد که جنبه تعبدی دارند، یعنی چون آن بزرگواران فرموده اند و ما آنها را انسانهای پاک و بصیر می‎دانیم به گفته آنها در آن موارد عمل می‎کنیم؛ در صورتی که اگر این عوامل معنوی را برای افرادی که معتقد به شریعت و پیشوایان آن نیستند بیان کنیم از قبول آن سرباز زده و ممکن است آن را جزو مطالب خرافی به حساب آورند.

ناگفته نماند که منظور از طول عمر فردی که شرایط و عوامل آن را برای خود مهیا کرده آن نیست که او نیز همانند دیگران پس از گذراندن چهل سال وارد سراشیبی عمر شده و با گذشت زمان نقص و ضعف به سراغش می‎آید؛ بلکه مراد آن است که اگر زندگی انسان را به چهار بخش طفولیت و نوجوانی، جوانی، میانسالی و کهنسالی تقسیم نماییم، و عمر انسانهای معمولی مثلا 80 سال باشد، هر یک از این بخش ها در