آیت‌الله منتظری

با پیدایش اسلام و وضع قوانین و مقررات الهی خط بطلان بر این آداب و رسوم غلط و ظالمانه کشیده شد و از انجام خرافاتی که باعث نابودی زن شوهر مرده و بیچارگی وی می‎شد جلوگیری به عمل آمد؛ ولی از آنجا که ازدواج فوری با حفظ احترام همسر سابق و رعایت حریم زندگانی زناشویی سازگار نبود و چه بسا باعث جریحه دار شدن عواطف بستگان کسی که از دنیا رفته بود نیز می‎شد و از طرف دیگر احتمال بارداری زن و خالی نبودن رحم وی از نطفه همسر درگذشته داده می‎شد، در قوانین اسلام ازدواج مجدد این گونه زنان منوط به نگه داشتن عده تا مدت محدودی گردید، که البته زن در این مدت باید شکل سوگوار بودن خود را حفظ نماید و در عین رعایت پاکیزگی و نظافت از زینت نمودن و آرایش خویش پرهیز نماید؛وسائل الشیعة، همان، باب 29، صص 233 - 235؛ مستدرک الوسائل، همان، باب 25، صص 360 - 362. ولی پس از گذشتن مدت مقرر می‎تواند به طور شایسته هر کاری را که بخواهد انجام دهد و با هر کسی که بخواهد ازدواج نماید، و در این زمینه دیگر مسؤولیتی بر اولیای او نخواهد بود و آنها نباید طبق افکار باطل و رسوم جاهلی از ازدواج او با مرد دلخواهش جلوگیری نمایند: (فاذا بلغن اجلهن فلا جناح علیکم فیما فعلن فی انفسهن بالمعروف )سوره بقره (2): آیه 234. یعنی: "و هنگامی که مدت عده شان سرآمد مسؤولیتی بر شما نخواهد بود در آنچه که درباره خودشان به طرز شایسته انجام می‎دهند".

ناگفته نماند در غالب موارد زن در مدت نگه داشتن عده وفات به خاطر حزن و اندوهی که در مرگ شوهر خویش دارد شهوتش شعله ور نگشته و در فکر ازدواج با مرد دیگری نیست.

در حدیثی از حضرت رضا(ع) نقل شده: "خداوند می‎دانست که نهایت صبر زن در شهوت جنسی حدود چهار ماه است پس بدین جهت آن را مقدار عده قرار داد".مستدرک الوسائل، همان، باب 26، ح 5، ص 364.

در روایت دیگری از حضرت صادق (ع) سؤال شده: چرا عده طلاق (در حدود) سه ماه است و عده وفات چهار ماه و ده روز؟ حضرت فرمودند: "بدین جهت که اندوه