در آئین اسلام برخی از اشیاء پلید و نجس شمرده شده اند، که نباید اثری از آنها در بدن و لباس نمازگزار باشد و در صورت آلوده شدن بدن و لباس به یکی از آنها باید قبل از نماز آن را پاک نمود؛ همچنین باید از خوردن و آشامیدن این اشیاء و نیز از خوردن و آشامیدن چیزی که به آنها آلوده شده است اجتناب شود؛ از جمله این نجاسات میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
1 - ادرار؛ 2 - مدفوع؛ 3 - منی؛ 4 - خون؛ 5 - مردار؛ 6 - سگ؛ 7 - خوک ؛ 8 - شراب، آبجو و هر چیز مست کننده ای که در حالت طبیعی روان باشد.
در صورتی که چیز پاکی به یکی از نجاسات گفته شده برخورد نماید و یکی از آنها یا هر دو چنان تر باشد که تری یکی به دیگری سرایت نماید، آن چیز پاک هم نجس میشود، و به آن در اصطلاح "متنجس" گویند.
در مقابل برخی از اشیاء قدرت پاک کنندگی داشته و میتوانند شئ نجس یا متنجس را طاهر و پاک نمایند، که به آنها "مطهرات" گویند؛ و عبارتند از:
1 - آب؛ 2 - زمین؛ 3 - آفتاب؛ 4 - برطرف شدن عین نجاست؛ 5 - استحاله؛ 6 - انتقال؛ 7 - اسلام؛ 8 - تبعیت؛ 9 - غایب شدن مسلمان؛ 10 - استبرای حیوان نجاستخوار؛ 11 - کم شدن دو سوم آب انگور.
بانوان گرامی میتوانند برای آگاهی از مسائل مربوط به نجاسات و مطهرات به رساله توضیح المسائل مراجعه نمایند.رساله توضیح المسائل، مسائل 57 تا 189، صص 28 - 46.
آنچه در اینجا بایستی به آن توجه شود دو مطلب زیر است: