آیت‌الله منتظری

خداوند متعال در بیان حکمت قرار دادن کفاره "ظهار""ظهار" یکی از کارهای ناشایست دوران جاهلیت بود که مرد هنگام ناراحتی از همسرش برای این که او را در فشار قرار دهد به او می‎گفت: "تو نسبت به من همچون مادرم هستی" و به دنبال آن اعتقاد داشتند که آن زن برای همیشه بر همسرش حرام می‎شود و دیگر نمی تواند شوهر دیگری انتخاب کند و زن به حالت بلاتکلیف می‎ماند. اسلام این عمل را محکوم نمود و نسبت به کسانی که این عمل را انجام دهند دستور دادن کفاره را صادر نمود. چنین می‎فرماید: (ذلکم توعظون به)سوره مجادله (58): آیه 3. یعنی: "این دستوری است که به واسطه آن اندرز داده شده و تربیت می‎شوید".

پرداخت کفارات مالی از قبیل غذا دادن به بیچارگان و پوشانیدن لباس به آنها و نیز کشتن گاو و گوسفند و شتر در ارتکاب برخی از اعمال در حال احرام حج و عمره همگی علاوه بر آن که در برخی موارد تأثیرش از تأدیب بدنی بیشتر است به نوعی در فقرزدائی جامعه اسلامی مؤثر است.

ب - صدقه های مستحب

دستگیری از مستمندان و بیچارگان و احسان در حق آنها از کارهایی است که در اسلام بسیار به آن سفارش شده است، در بسیاری از روایات گفته شده صدقه ای که انسان می‎پردازد قبل از آن که در دست مستمند و فقیر واقع شود در دست پروردگار قرار می‎گیرد.وسائل الشیعة، باب 18 از ابواب الصدقة، ح 1، ج 9، ص 406.

به همین جهت حضرت سجاد(ع) هنگام دادن صدقه دست خود را می‎بوسید،همان، باب 29، ح 2، صص 433 - 434. و حضرت باقر(ع) وقتی چیزی را به کسی صدقه می‎داد آن را دوباره از او گرفته می‎بوئید و می‎بوسید سپس آن را به فقیر برمی گرداند.همان، باب 18، ح 2، ص 407.

از برخی احادیث به دست می‎آید هنگامی که انسان قصد می‎کند به کسی صدقه دهد هفتاد شیطان او را وسوسه می‎کنند که چنین کاری را انجام ندهد، و فرد صدقه