جهیزیه دختر را تهیه میکنند به طوری که تهیه نکردن آن عیب باشد، چنانچه در بین سال از سود به دست آمده آن سال جهیزیه را فراهم نماید خمس بر آن واجب نمی شود.
(مسأله 7) کسی که از کسب و شغل یا تجارت سودی برده و مال دیگری هم دارد که به آن خمس تعلق نمی گیرد، میتواند مخارج سالیانه خود را فقط از سود کسب بر دارد.
(مسأله 8) کسی که خمس مالی را بدهکار است نمی تواند در آن مال تصرف کند، هر چند قصد دادن خمس را داشته باشد.
(مسأله 9) به مرد یا زن سیدی که مخارج او بر انسان واجب است - مانند همسر و فرزند و پدر و مادر - نمی توان خمس داد تا آن را به مصرف مخارجی که بر عهده شخص خمس دهنده است برساند؛ ولی اگر آن فرد مخارج دیگری دارد که بر عهده خمس دهنده نیست، میتواند به او مقداری خمس بدهد تا در آن مخارج صرف کند.
(مسأله 10) سید نیازمند نمی تواند خمس را از خمس دهنده گرفته و دوباره به او ببخشد.
دوم: انفاق و صدقه
یکی از ویژگی های انسانهای پرهیزکار این است که علاوه بر ارتباط دائم با پروردگار خویش رابطه نزدیک و پایداری با بندگان خدا دارند؛ قرآن کریم میفرماید: (و مما رزقناهم ینفقون)سوره بقره (2): آیه 3. یعنی: "از آنچه نصیبشان کردیم انفاق میکنند".
از این که گفته نشده "از اموالی که به آنها دادیم" بلکه گفته شده "از آنچه به آنها روزی نمودیم" به دست میآید که مسأله انفاق و بخشش شامل تمام مواهب مادی و معنوی میشود، پس به نظر قرآن یکی از صفات متقین آن است که نه تنها از ثروت خود بلکه از علم و تجربه و عقل و سایر نیروهای جسمانی و معنوی خود به نیازمندان میبخشند.