صفحه ۱۶۶

جهیزیه دختر را تهیه می‎کنند به طوری که تهیه نکردن آن عیب باشد، چنانچه در بین سال از سود به دست آمده آن سال جهیزیه را فراهم نماید خمس بر آن واجب نمی شود.

(مسأله 7) کسی که از کسب و شغل یا تجارت سودی برده و مال دیگری هم دارد که به آن خمس تعلق نمی گیرد، می‎تواند مخارج سالیانه خود را فقط از سود کسب بر دارد.

(مسأله 8) کسی که خمس مالی را بدهکار است نمی تواند در آن مال تصرف کند، هر چند قصد دادن خمس را داشته باشد.

(مسأله 9) به مرد یا زن سیدی که مخارج او بر انسان واجب است - مانند همسر و فرزند و پدر و مادر - نمی توان خمس داد تا آن را به مصرف مخارجی که بر عهده شخص خمس دهنده است برساند؛ ولی اگر آن فرد مخارج دیگری دارد که بر عهده خمس دهنده نیست، می‎تواند به او مقداری خمس بدهد تا در آن مخارج صرف کند.

(مسأله 10) سید نیازمند نمی تواند خمس را از خمس دهنده گرفته و دوباره به او ببخشد.

دوم: انفاق و صدقه

یکی از ویژگی های انسانهای پرهیزکار این است که علاوه بر ارتباط دائم با پروردگار خویش رابطه نزدیک و پایداری با بندگان خدا دارند؛ قرآن کریم می‎فرماید: (و مما رزقناهم ینفقون)سوره بقره (2): آیه 3. یعنی: "از آنچه نصیبشان کردیم انفاق می‎کنند".

از این که گفته نشده "از اموالی که به آنها دادیم" بلکه گفته شده "از آنچه به آنها روزی نمودیم" به دست می‎آید که مسأله انفاق و بخشش شامل تمام مواهب مادی و معنوی می‎شود، پس به نظر قرآن یکی از صفات متقین آن است که نه تنها از ثروت خود بلکه از علم و تجربه و عقل و سایر نیروهای جسمانی و معنوی خود به نیازمندان می‎بخشند.

ناوبری کتاب