صفحه ۱۳۵

یعنی: خداوند بر شما حج را برای استحکام پایه های دین قرار داد.خطبه حضرت فاطمه زهرا(س)، صص 119 - 120.

پس مسلمانان در موسم حج باید با هم تفاهم نموده و راههای تقویت دین را بررسی نمایند.

در روایتی که هشام بن حکم از حضرت صادق (ع) در بیان فلسفه حج نقل نموده آمده است: "خداوند در حج اجتماع مردم از شرق و غرب جهان را قرار داد تا با یکدیگر آشنا شوند و از حال هم آگاه گردند".وسائل الشیعة، همان، ح 18، ص 14.

این آشنایی عامل مؤثری برای وحدت صفوف مسلمانان بوده و وسیله ای است برای انتقال اخبار کشورهای اسلامی از هر نقطه ای به نقطه دیگر.

به همین دلیل در ایام حاکمان جباری همچون بنی امیه و بنی عباس که برای جلوگیری از نشر احکام اسلامی هر گونه تماس میان قشرهای مسلمانان زیر نظر قرار می‎گرفت و هر گونه حرکت آزادی بخش سرکوب می‎شد، فرا رسیدن ایام حج دریچه ای بود برای طرح مسائل مختلف اجتماعی و سیاسی.

از سوی دیگر حج می‎تواند به یک کنگره عظیم فرهنگی تبدیل شود و اندیشمندان جهان اسلام در ایام انجام آن گرد هم آیند و افکار و ابتکارات خویش را به دیگران عرضه نمایند و به بررسی اخبار رسیده از پیامبر و معصومین (ع) پرداخته و آثار اسلام و پیشوایان آن را نشر دهند.

حضرت صادق (ع) در قسمت دیگری از سخنان خویش به هشام بن حکم چنین می‎فرماید: "- خداوند حج را قرار داد - تا آثار و احادیث پیامبراکرم (ص) شناخته شود و در اثر مرور زمان از بین نرفته و فراموش نشود؛ اگر هر قوم و ملتی تنها به فکر کشور و منطقه خویش باشد و تنها به مشکلات و مسائل آن بیندیشد، همگی نابود شده و کشورشان ویران می‎شود و منافع اقتصادی آنها از بین رفته و اخبار واقعی در پشت پرده قرار گرفته و بر آن آگاهی پیدا نمی کنند".همان.

ناوبری کتاب