آیت‌الله منتظری

و بنابر احتیاط واجب نمازی را که با آن حالت بخواند باطل است. و نیز لباس نمازگزار مرد نباید طلاباف باشد. ولی زینت کردن به طلا برای زنان - چه در نماز و چه در غیر نماز - و پوشیدن لباس طلاباف مانعی ندارد.

(مسأله 4) نماز خواندن مرد با لباس زنانه، و زن با لباس مردانه اشکال ندارد؛ ولی احتیاط واجب آن است که مرد لباس زنانه یا زن لباس مردانه در اجتماع و ملا عام نپوشد، و در صورتی که پوشیدن چنین لباسی به طور موقت و به منظور یک امر عقلایی باشد مانعی ندارد.

(مسأله 5) بنابر احتیاط مستحب زن در هنگام نماز عقب تر از مرد نمازگزار بایستد و جای سجده او کمی عقب تر از جای ایستادن مرد باشد؛ و چنانچه مساوی یا جلوتر از مرد بایستد کراهت شدید دارد، بلکه احتیاط ترک این کار است، چه مرد و زن با همدیگر محرم باشند یا نامحرم؛ ولی اگر میان زن و مرد پرده یا دیوار یا چیز دیگری فاصله شود و یا زن کنار مرد قرار نگرفته باشد بلکه بین او و مرد حداقل پنج متر فاصله باشد، کراهت نماز برطرف می‎شود.

(مسأله 6) بر زن و مرد نمازگزار واجب است حمد و سوره نماز ظهر و عصر را آهسته بخوانند، و بر مرد واجب است حمد و سوره نماز صبح و مغرب و عشا را بلند بخواند، ولی زن می‎تواند حمد و سوره این سه نماز را بلند یا آهسته بخواند؛ و اگر نامحرم صدایش را می‎شنود بنابر احتیاط مستحب آن را آهسته بخواند؛ و در صورتی که صدای او باعث تحریک مرد نامحرم می‎شود واجب است آن را آهسته بخواند.

(مسأله 7) بنابر احتیاط واجب مرد و زن باید در رکعت سوم و چهارم نماز تسبیحات اربعه را آهسته بخوانند؛ همچنین اگر به جای تسبیحات حمد می‎خوانند باید بنابر احتیاط واجب حتی (بسم الله الرحمن الرحیم) آن را هم آهسته بگویند.

(مسأله 8) جز حمد و سوره و تسبیحات اربعه که حکم آن بیان شد، زن و مرد می‎توانند سایر ذکرهای واجب یا مستحب نماز - مانند تکبیرة الاحرام، ذکر رکوع و سجده و قنوت و تشهد و سلام - را بلند یا آهسته بخوانند.

(مسأله 9) برای مردان مستحب است هنگام قیام و ایستادن پاهایشان را به هم