آیت‌الله منتظری

حجت مسلمانی من

"بهزاد مهرانی "

 ای فقیه از بهر الله علم عشق آموز تو
زانکه بعد از مرگ حل و حرمت و ایجاب کو
(مولانا - کلیات شمس )

بهرام بیضایی فیلمنامه ای نوشته است با عنوان "روز واقعه " که توسط شهرام اسدی در قالب فیلم بلند سینمایی تصویر شده است . داستان ، ماجرای جوانی نصرانی است که در جریان عروسی خود با "راحله " ندایی می‎شنود که او را به یاری فرا می‎خواند. جوان نصرانی در پی این ندا، بیابان به بیابان و واحه به واحه به جست وجو برمی خیزد تا عصر عاشورا به صحرای کربلا می‎رسد. جنگ پایان یافته است و او حقیقت را در زنجیر و پاره پاره بر خاک و بر سر نیزه ها می‎بیند. پس از بازگشت به عروسی ، در پاسخ به مردم و مهمانان که از او علت این برآشفتگی و ترک مراسم عروسی را می‎پرسند می‎گوید: "همه حجت مسلمانی من حسین بن علی است ".

از خواب که برخاستم طبق عادت مألوف سری به فضای مجازی زدم تا از اخبار روز مطلع شوم .
"آیت الله حسینعلی منتظری درگذشت ."
تا لحظات زیادی اشک و بی تابی رخصت سر زدن به خبرگزاری ها و مطلع شدن از صحت و سقم خبر را از من گرفت . متأسفانه خبر درست بود.

آیت الله برای من و بسیاری ، سمبل اخلاق مداری و شرافت در عالم سیاست است . عالم سیاستی که در آن بسیاری از روشنفکران و فعالان سیاسی حاضر به قبول و پذیرش خطای خود نیستند، او همواره بزرگ ترین منتقد خویش بود. ایشان در چند قدمی تکیه زدن بر مسند بی رقیب قدرت مطلق در اعتراض به اعدام های سال 1367، لقای قدرت را به عطایش بخشید و از گفتن سخن حق دریغ نکرد.

آیت الله ، بصیرت در نظر را با شجاعت در عمل پیوند زد. پیوندی که ارمغان اش سال ها حصر خانگی و بیش از بیست سال خانه نشینی بود. او با صراحت اعلام داشت که مرادش از جمهوری اسلامی و تئوری ولایت فقیه که خود از بنیان گزاران آن به شمار می‎رفت ، این نبود که امروز به آن رسیده ایم . گفت که تسخیر سفارت آمریکا در آبان 1358 منفعتی برای مردم ایران به دنبال نداشته است . اشغالی که او از مدافعان آن بود. ایشان گفت که مرادش از ولایت فقیه نوع حکومتی بوده است که رهبرانش با رأی مستقیم مردم مشروعیت می‎یابند. او به دربند کشیده شدن زندانیان سیاسی و عقیدتی همواره معترض بود. از حقوق اقلیت ها سخن می‎گفت . از تضییع حقوق شهروندی بهاییان و دیگر اقلیت های دینی ابراز ناراحتی می‎نمود و برای نخستین بار در تاریخ فقه به جای حقوق مومنان از حقوق بشر سخن بر زبان آورد. او نگران آن نبود که گذشته سیاسی و علمی و فقاهتی خود را با بیان نظریات جدید و متفاوت از گذشته خود، به چالش و نقد بکشاند.

برای نسل جوانی چون من که دین داری اش ، مدیون منابر و مساجد فقها نیست ، آیت الله منتظری یک استثنا است .

برای نسل من که دین و میراث معنوی اش را وام دار بزرگانی چون مولانا و سنایی و حافظ و غزالی و ... است ، فقیه همان است که "لقمه شبهه " (1) می‎خورد و "پشمینه پوشی تندخو" (2) است که بویی از عشق نشنیده و همه نصیحت و وصیت اش آن است "که عشق مباز" (3). هم اوست که در انبان اش جز "عجب و نماز" (4) هیچ نیست و کار و کسبش همه "حل و حرمت و ایجاب ".

در این میان اما آیت الله منتظری نادره ای کم نظیر است . او است که فقه اش راه بر عشق نبسته است و تفقه اش به دنبال کرامت انسان و حقوق بشر روان است . برای نسل من که امتزاج نامیمون دین و دولت ، حرمت معنویت - که ذات دین داری است - را مشوش کرده است و کارآمدی دولت را مخدوش ، آیت الله نوید دهنده سرزندگی اخلاق و معنویت است .

مانند جوان نصرانی تازه مسلمان شده فیلم "روز واقعه " باید بگویم :
"حجت مسلمانی من آیت الله حسین علی منتظری است ."
روحش قرین رحمت پروردگار باد.

 
 سه شنبه 1 دی 1388 

پی نوشت :
(1) صوفی شهر بین که چون لقمه شبهه می‎خورد
پاردمش دراز باد آن حیوان خوش علف - "حافظ"

(2) پشمینه پوش تندخو کز عشق نشنیدست بو
از مستی اش رمزی بگو تا ترک هشیاری کند - "حافظ"

(3) اگر فقیه نصیحت کند که عشق مباز
پیاله ای بدهش گو دماغ را تر کن - "حافظ"

(4) زاهد و عجب و نماز و من و مستی و نیاز
تا تو را خود ز میان با که عنایت باشد - "حافظ"